Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
i5S
N. M. Petersen um íslenzka náttiíru og staðhætti og enn fremur skýrt frá
aðaldrátt-unum í sögu landsins á landnáms- og söguöldinni. En ýmislegt er þar að athuga,
sem vænta hefði mátt, að útgefendurnir hefðu leiðrétt, og hefir dr. Valtýr
Guðmunds-son bent á ýmislegt af því í ritdómi um þessa nýju útgáfu í »Berlingske Tidende«
I. nóv. igoo.
Þá hefir og »Udvalget for Folkeoplysnings Fremme« gefið tít þýðíngu á Ólafs
s’ógu Tryggvasonar í Heimskringlu eftir Snorra Sturluson. 3?ýðingin er eftir dr. Fr.
Winkel-Horn, sem áður hefir þýtt fleiri íslenzkar sögur, En með því að þýðandinn
dó áður en farið var að prenta þýðinguna, hefir dr. Valtýr Guðmundsson verið
feng-inn til þess að endurskoða þýðinguna og bæta við skýringum á stöku stað. Hann
hefir og ritað allýtarlega ritgerð um skip Norðurlandabtía á víkinga- og söguöldinni,
bygging þeirra og annan títbúnað, og er sú ritgerð prentuð aftan við þýðinguna og
í henni 7 myndir til skýringar efninu. Sú ritgerð hefir og verið gefin út sérstaklega
með titlinum: »Nordboernes Skibe i Vikinge- og Sagatiden« og kostar hún 25 aura.
V. G.
UM FORNÍSLENZKT RÍMTAL hefir þýzkur vísindamaður Gustav Bilfinger
ritað fróðlega bok, sem heitir: »Untersuchungen über die Zeitrechnung der alten
Germanen«, og vill hann þar sanna, að hið norræna rímtal sé ekki frumlegt, heldur
hreint og beint tímatal kristinna manna, og jafnvel slíkir hátíðisdagar sem fyrsti
sumar- og vetrardagur, miðsumars- Og miðsvetrardagur eigi rót sína að rekja til
kristilegs tímatals. Prófessor Finnur Jonsson hefir skrifað ritdóm um bókina í
»Zeit-schrift für Deutsches Alterthum etc.« (1900), og álítur hann að höf. hafi að mestu
leyti tekist að sanna það, sem hann ætlaði sér, en hefir þó eigi alllítið að athuga
við ýmislegt í ritinu. En fleira er þar athugavert að vorri hyggju og óvíst, að allar
sannanir höf. reyndust öruggar, ef betur væri á reynt. V. G.
UM ARA FRÓÐA (»A Father of History«) hefir W. A. Craigie, M. A. í
Oxford ritað langa og fróðlega grein í »Scottish Review« (júlí 1900), þar sem hann
skýrir frá æfiatriðum hans og þýðingu hans og einkennum sem sagnaritara.
V. G.
UM LÖGBERG hið forna hefir dr. Kr. Kålund ritað grein í »Aarb. f. nord.
Oldk. og Historie« 1899, þar sem hann skýrir frá þeim mismunandi skoðunum, sem
fram hafa komið um legu þess og á hverju þær byggist. Kemst hann að lokum að
þeirri föstu niðurstöðu, að Lögberg hafi verið vestan Öxarár, á austurbarminum á
Almannagjá, nærri Hlaðbúð og skamt frá götuskarðinu inn í gjána — að öllum
lík-indum á berghamrinum rétt fyrir sunnan götuna. V. G.
UM ÓÐIN OG ÞÓR í Noregi og á Islandi á 9. og 10. öld hefir prófessor
Finnur Jonsson skrifað grein i »Arkiv för nord. Filologi« XVII, þar sem hann vill
sýna fram á, að sú skoðun sé ekki rétt, sem margir hafa haldið fram, að Oðinn
hafi á þessum tíma ekki verið orðinn höfuðguð nema hjá höfðingja- og
hermanna-fíokknum, en alþýðan hafi tignað Pór sem hinn æðsta guð sinn. Próf. Finnur sýnir
fram á, að enginn slíkur stéttamunur hafi átt sér stað, að þess konar munur á
goða-dyrkun manna hefði getað af þvi risið. TJór haíi að sönnu upprunalega verið
höfuð-guðinn og kunni í einstaka héraði að hafa verið tignaður framar öllum öðrum
goð-uni. En Óðinn hafi þó þegar um 800 verið orðinn höfuðguð, þó Þór hafi staðið
honuni nokkurnveginn jafnfætis — Vér getum þó ekki séð, að sannanir próf. F. J.
séu nægilega öflugar til þess, að hrinda öllum vafa. Sumt af þvi, sem hann tilfærir,
virðist beinlinis benda í gagnstæða átt. V. G.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
