Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
20g
ver en skyldi; hann var grimmur maður, en dugandi stjórnari. í
kafl-anum um bókmentir Rómverja var sjálfsagt að nefna Varró meðal
hinna »bókmentalegu stórmenna«, sem höf. minnist á. Lýsingin á
Hóratíusi er rétt og góð, en einstöku stirð orðatiltæki finnast þar, svo
sem þá er »odæ« er þýtt »hörpu-ljóðskveðskapur«. Sama má segja
um lýsinguna á Tacítusi, nema hvað hún er sumstaðar næstum því eins
óljós og Tacitus sjálfur; hvað þýðir t. d. »harmsögulegur verknaður« ?
(bls. 210). Er það sama og »tragisk Virkning« á dönsku? Á. sömu
bls. er Lúkían nefndur heimsspekingur, en varla má kalla hann svo.
Á bls. 219 þarf nauðsynlega að skýra frá kenningum Aríusar, betur
en gert er. Frá þjóðaflutningunum er heldur lítið sagt og mætti vera
meira. Sá tími er alt of merkilegur til þess, að hlaupa eins fljótt yfir
hann, og gert er í Thrige og öðrum slíkum bókum, er höf. hefir
sniðið bók sina eftir. Meðal annars þarf að sýna, hvaða áhrif
menn-ingin rómverska hafði á aðkomuþjóðirnar, og hvernig ástandið varð í
einstökum landshlutum. Enn fremur mætti drepa nokkuð á bókmentir
þeirra tíma, sem eru miklu betri, en menn alment halda. En höf.
nefnir hvorki Claudíanus eða Ammíanus Marcellínus á nafn, hvað þá
heldur Boethíus, sem reyndar heyrir til miðöldunum að því leyti, að
hann deyr á dögum Þjóðreks konungs.
Þetta er nú í stuttu máli það, sem mér helzt finst ábótavant við
bókina; sumum kunna að þykja aðfinningar rnínar nokkuð margar, en
í raun og veru, þegar að því er gsett, hvílikt vandaverk hér er
um að ræða, er ekki á slíku að furða. Flestar þeirra má rekja
til þess aðalatriðis, að höfundurinn hefir stuðst sumstaðar við úreltar
bækur eða réttara sagt bækur, er halda fram úreltum skoðunum. En
miklu víðar heldur höf. einmitt því fram, sem vísindi nútímans
alger-lega samþykkja. Þessi bók er, þegar öllu er á botninn hvolft, bezta
fornaldarsagan, sem til er á íslenzku. Allir þeir, sem hafa átt því láni
að fagna að kynnast hr. Hallgrími Melsteð persónulega og þekkja
lærdóm hans og andríki, munu taka undir með þeirri ósk minni, að
hann í næstn sagnaritum sínum hiki sér ekki við að halda einarðlega
fram sínum eigin skoðunum, en hætti að telja sig bundinn við
skoð-anir útlendra höfunda, sem einu sinni þóttu góðir, en nú síður en svo.
Og vonandi er, að ekki líði á löngu, áður en hann aftur getur gefið
bókmentum okkar eins þarft rit og þetta.
Stgfús Blöndal.
BÚNAÐARRIT. Útgefandi: Búnaharfélag fslatids. 1. (14.) ár.
Reykjavik 1900.
Hermann búfræðingur Jónasson byrjaði árið 1887 að gefa út
»Bún-aðarrit«. Hann hélt þvf áfram í 13 ár með mesta dugnaði. Af
sam-verkamönnum hans má sérstaklega nefna Sæmund Eyjólfsson (dáinn
18. mai 1896). Hann var útgefandi »Búnaðarritsins« ásamt Hermanni
seinustu árin, sem hann lifði. Auk þess ritaði hann í »Búnaðarritið«
margar ágætar ritgerðir. Pær bera allar vott ’um víðtæka þekking á
sögu og hag landsins og glögt auga fyrir öllu því, »sem ábótavant er
í íslenzkum búnaði«. Allar eru þær ritaðar af einlægri ættjarðarást og
slerkri »trú á framtíð íslands«. Hermann haíði og marga aðra góða
14
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
