Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
214
Það er skoðun höf., að í Fnjóskadal hafi á landnámstíð verið »á
undirlendinu og upp í miðjar hlíðar stórvaxinn skógur af björk og
reynitrjám, 25—35 álna háum« . . . »Fyrir ofan miðjar hlíðar hefir
skógurinn orðið smávaxnari, og að síðustu aðeins viðarrunnar og fjalldrapi.
Gróðurinn efst í fjöllunum hefir verið líkur því, sem nú er.« Höf. segir,
að á landnámstíð hafi um 25,000 vallardagsláttur verið vaxnar stórum
skógi í Fnjóskadal.
Höf. hefir sérstaklega rannsakað skóga á 5 jörðum í Fnjóskadal.
Skóg-urinn á þeim er alls um 1500 vallardagsláttur. Meginhluti skógatina er
utigur. Elztu trén eru »60—80 ára, og eru hin elztu komin á fallanda
fót«. »Stærsta hríslan er 13 álnir og 4 þuml., en þvermál hennar er
við rótina 12 þuml. Hún mun vera 80 ára gömul«.
Allur þessi skógur er björk. Auk þess vex þar allmikill gulvíðir
á einum stað. »Víðirrunnarnar ná yfir hér um bil 53 vallardagsláttur«.
Sumstaðar eru runnarnir 2—5 álna háir. Enn fremur eru þar örlitlar
menjar um reyni, sem »fyr á öldum mun hafa vaxið í Fnjóskadal«.
Fnjóskdælingar hafa haft mikil not af skógunum. »Rauðablástur
hefir verið þar mikill. Kolagerðin hefir og verið afarmikil, alt fram að
siðustu tímum, jafnvel mest eftir það að skógarnir tóku að þverra
ann-arstaðar, því þá vóru kolin seld og flutt langar leiðir. Raftviður hefir
og verið seldur í aðrar sveitir.« Sauðfé og geitum hefir verið beitt í
skógana. Árið 1899 nam skógarhögg á 4 jörðum (Lundi, Vöglum, Hálsi
og Belgsá) í Fnjóskadal alls 250 (viðar)hestum.
Höf. segir: Allar »frásagnir (um skógana í Fnjóskadal) sýna
fylli-lega, að dalurinn hefir verið miklu meira skógi vaxinn fram á síðustu
öld heldur en nú. En hver er svo orsök eyðileggingar skóganna? —
Óhyggileg mebferbt. 1?etta á óefað við alla skóga á íslandi. Þeir hafa
hafa minkað eða eyðst vegna »óhyggilegrar meðferðar«. Það er
lands-mönnum sjálfum að kenna, að ísland er nú orðið mjög skóglítið
land.
Úr skógleysí íslands má bæta með »hyggilegri meðferð«. Það
má friða skógarleifar þær, sem enn þá eru óeyddar víðs vegar um
land. Það má gróðursetja og rækta skóg á íslandi. Höf. færir Ijós
rök fyrir því, að skógrækt getur orðið mjög arðsöm á íslandi.
Ritgerð þessi er vel og skipulega ritin. Höf. flytur engar
órök-studdar getgátur um skóga og skógrækt á íslandi. Hann færir rök
fyrir. skoðunum sínum með mestu gætni og varfærni. Allar slíkar
rit-gerðir eru kærar hverjum manni, sem hefir »trú á framtíð íslands«.
H. P.
FISKIRANNSÓKNIR 1899 eftir Bjama Scemundsson .(sérpr. úr
»Andvara« 1900).
Ritgerð þessi (sem er skýrsla til landshöfðingjans) er um 3 arkir að
stærð. Hún er í þremur köflum. Fyrsti kaflinn er um fiskiveiðar við
Vestmanneyjar. Höf. lýsir sjónum við eyjarnar, útveg eyjabúa,
»fiski-tegundum þeim, er veiðast við eyjarnar« o. s. frv. Hann sýnir fram
á, að það hafi orðið »miklar breytingar til hins betra á fiskiveiðum í
Vestmanneyjum á síðustu árum«. Og hann segir, að »þær
breytingar hafi orðið samfara nýrri aðferð við veiðarnar, sem sé þeirri, að
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
