Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
" 12te Marts 1879.
Fedraheimen«
79
Lærdom istadensyr Kristendom. Gtter mi Meining
skal Læraren fortelja Bibel-Soga, den gamle og
den nye Pakten, so fullstendigt og varmt han kann
og med all den Tru og Byrdskap han eig -—— og
hev han ikkje Tra, skulde han aldri vera Lærar i
Religion -—«; og jamsides med, at han fortel, skal
han forklara dei 10 Bud, Artiklarne og Fadervaar,
elder rettare: han skal lata Bibel-Soga sjolv for-
klara dei. Og Borni meiner eg lærer dei utan
Bok-Pugg berre av aa hovra dei framsagde og
greidt forklarade Gong etter Gong og- Aar etter
Aar. Tru-Ordet og Fadervaar vil vael ein kriste-
leg Lærar og bruka dagleg ixBoni paa Skulen· —
Dersom Ein gjeng fram paa denne Maaten trur
eg, at Borni langt lettare og vissare vil hjelpast
fram til sann Kristendom og Kristendoms-Kunn-
skap. Og skulde dei enn kanskjeikkje kunna »svara«
sullt so ,,klokt« fyr seg til Eksamen, so hev vcel
det mindre aa segja, derso1n dei ,,svarar« dess
betre fyr seg i Livet-
Berre ein Ting til skal eg peika paa. Det
er det unaturlige i aa spyrja Borni. Daa eg
eingong spurde slik ein liten Fyr um einkvar Tin-
gen, skubbad han seg berre lenger inn paa Ben-
ken og svarad: ,,det veit du betre enn eg.« Eg
spurde ikkje oftare. Men Borni spurde meg; —
eg trur dei spurde altid, naar det var nokot dei
ikkje forstod. Og ofta fekk eg Spursmaal, som eg
ikkje kunde greida· Det var fyr meg eit Merkje
pa.a,.at det eg hadde fortalt, hadde gjort sitt Ar-
beid i dei.
Dei klagar so tidt yver den vide Klova millom
Skule og Heim, og det visst med Rett. Men eg
tenkjer, at naar Skulen vert naturleg og sann,
so vil den Klova koma hurt. J Danmark hev dei
no mange slike Friskular som dei heiter, og der er
det den beste Semja millom Skule og Heim. Det
skal der vera aalmennt, at Foreldre og Systkind
fylgjer Borni i Skulen og sit og lyer paa det,
som dei i Ungdomen hev lært aa elska· Og eg
hev hoyrt ein slik Leerar segja, at detta varnokot
av det, som gjorde honom mest glad i sin Gjer-
ning.
Maatte norske Lærarar rett snart kunna segja
det same!
Hr. Bladstyrar!
J Fedraheimen No. 77 ·for hitt Aaret skreiv
De om, »at ei ny Noregssoga snart er ventande
fraa ein Maan, som me trur kjem til aa skilja
seg fint fraa det Arbeidet««· Me var mange, som
vart glade hver detta, og me vilde gjerna vita, om
Voki vert aa faa i dette Aar. Nokre Ord herom
tore eg beda Dykk setja i Fedraheimen.
0. J-
, Den umskrivne Boki kjem ut til Sumaren paa
Det norske Samlags Forlag-
—Til ein annan Brevskrivar, som spyrr etter
ei norsk Abc-Bok, kann me ikkje svara annat, enn
at det væk snart er ventande ei slik sraa Vestmanna-
laget, som me veit hev fenget tilsendt fleire Utkast.
— Uppskrist hver Boker til ei Bygdeboksam-
ling skal me sjaa aa faa istand med det syrste.
Bldst.
Kristikmim den 11te Marts 1879.
Asbj. Knntscns Bilkete til Norigs Soga.
Det vilde vera leidt, um detta gilde Verket ikkje
skulde saa Avsetnad nok, so det kunde forast til
Endes· Alle, som ser det, likar det; Bladi hev
umtalat det med Ros; Skulen og Heiinen hev
Bruk fyr sovoret, og det er ikkje dyrare, enn at
mest kven det ·er, kann skafsa seg det. No kjem
dessutan ein Ting til, som me serleg vil beda
Folk merkja, og som vil gjera Verket endaa nytte-
legare, iser syr Skulen, og det er, at dersom det
kjem Tingarar nok og Verket vert aalmennt innfert
paa Skularne, so vil Utgjevaren senda med nokre
Bilcete avVaapn,Rustningar o. s. fr. fraa
Stein-alderen, Broncealderen og Jarnal-
deren, umframt dei 35 Sogestykki. Detta vil
koma veel med fyr alle Lærarar·
Me skal minna um, at Skule-Utgaava (utan
Tekst) vil koma paa 14 Kr. (40 Øyrur fyr kvar
Plata) og Utgaava syr Heimen (paa sinare Papir
og med engelsk og norsk Tekst) paa Kr. 22,75
(70 Ø. Plata). 24 Bilcete er utkomne: dei andre
11 kjem utetter eingong i dei syrste Maanadar·
Ein tingar Verket hjaa Utgjeveren, Asbj· Knutsen,
Birketveit pr. Grimstad. Pengarne syr dei 24
Bilcete maa Ein senda med same, Resten naar
Verket er ferdugt.
Tek Ein 7 Ekspl., fær Ein det 8de fritt.
Blad. AV ,,Pk·r bondebaruets bokmÄ1«",
Skuleboktidsskrifti hans O. J. Høyem, er No. 1
alt komet· Det inneheld av Bibelsoga sraa Ska-
pingi til Jsaks Giftarmaal·
— Fraa By og Btsgd No. 2: Brudlaups-
gildet paa Sand-y. (Slutt.) — Sjoferd i gamle
og nye Dagar (Framhald). — Um Eldgoset ved
Hekla den· 27de Febr. 1878. Etter Tomas Hall-
grimsson· "
Fredrikshall 8de Marts (Brev). Jdag hev
det voret Mete her av Sjofolket vaart um Flag-
Saki. Motet stod paa eit Kvarter, og alle var
samstellte um aa halda paa Flaget, slik som det er.
Mange gamle Sjemenner sagde, hoyrde eg ein
Mann sortalde, som hadde voret med, at dei gjerne
vilde doy syr detta Flaget, slik Elsk hadde dei lagt
til det, og det var det vænaste Flaget i Verdi.
Det er hugnadlegt aa hoyra so varme Ord
i denne kaldkloke Tidi, endaa me kunde ynskja, at
dei, som var so hugvarme fyr Flaget vaart, hadde
nokot meir politisk Forstand og skynad, at Spurs-
maal her er: skal det norske Flaget sjaa ut, slik
som Folket gjenom Stortinget i 1821 hev fastsett,
at det skal vera, elder kann Kongen (??) gjenom
ein kgl. Resolution gjeva det norske Folket eit
Flag.
Detta tenkjer inkje Sjomennerne vaare paa-
Bjørustjcrne Bjertcsoti hev komet til Byen-
Han hev med seg eit nyttSpelstykkje til Theatret:
Kva det heiter, veit me enno ikkje. Me hev hoyrt
gjetet, at han skal tala i Folkemotet her um
Flagsaki.
Kristinllia 5·p"Ct-s Laan av 1879 er. alt hver-
teiknat i Kaupenhamn. Det finnst altso enno Folk,
som hev Pengar.
Paa Kristiauia Theater vert i desse Dagar
spilat Jbsens »Samfundets Styttur" fyr fullt Husk-
og til stort Gaman; det er vcel ikkje fritt fyr, at
Folk tykkjest kjenna seg att.
Dr. Gustav Stoknk upplyste i Vitenskapssel-
skapets Mote den 7de, at det i Linkoping Bibliothek
er sunni ei Umskrift paa Dansk av Magnus Laga-
beters norske Log. Umskrifti er utford av 4 Lagmenn
etter Paabod av Herskaren paa Akershus Kiiud Gyl-
denstjerne og skriv seg fraa 1535; ho er altso den
eldste, som kjennest.
U- s-
Men den sovande Mannen var Folket vaart, og
Ormen——det var Hr. Gystein Hauk. Gystein Hauk
var —- i all Loynd — den villaste Rotrivaren og
Fritenkjaren, me endaa hadde havt, stod der. Men
han var slog og rædd som Ormen og snikte seg
fram, so Folk ikkje rett forstod honomx han var
som hin fyrste Ormen i Paradis, som lovad Gva
»Ljos« og »Fridom« og .,Kunnskap««, men som i
Grunnen gav henne — Dauden. Og til Prov syr
desse sine Paastand plukkad Balle ut fleire Stykkje
or ,,Framgang««, og serleg or Artikkelen um »Grunn-
volen aat Samfundet.« Og han sluttad: »Slike
Menn bør vera fullt kjende, so Folk kann agtaseg
syr dei. Dei er som aandelege Gistblandarar; fær
dei Lov aa vera i Ro, so forgiftardeiheile Folket.
Difyr, Hr. ,,R. Fe S.«, hev eg her nemnt Dykk med
sullt Namn, liksom eg sjølo stig fram med opet
Bisir· De skulde vera so vidt til Maan, at De
ærlegt og heilt vedkjendest dei Tankarne, som De
hev gjort Dykk til Proset fyre her i Landet; men
daa De hev oalt aa fara Lurevegjer og Snikje-
stigar, so foer De orsaka, at eg her hev rivet av
Dykk den Grima, som De provde aa loyna Dykk
under, kvar Gong De var ute paa Samfundsriving
og Kamp mot det dyraste og bestevaart satike Folk
eig·«
— Hauk drakk tvo Glas Toddy den Kvelden
og kom seint heim.
XX111
Daa han stod upp um Morgonen, sekk han
tvo Brev. Det eine var fraa Faer hans. Der stod
mill· A.:
»Eg hadde trutt mangt, men aldri detta. At
du, som daa skulde vera eit klaart Hovud og kjenna
din Kristendom, kunde lata Djevelen saa so reint
Bugti med dine Tankarl Det hev voret Viljen
din, som hev voret vond og gudlaus. For den,
som med fri Hug lcet att Augo syr Guds evige,
frelsande Sanning, denne Sanning, som er so ty-
deleg og klaar, at eit Barn kann skyna henne, men
do so djup og rik, at all Heimsens Viseikkje grun-
dar henne ut, — den, som med sri Hug leet att
Augo fyr den, han maa alt paa Fyrehaand ha
gjevet den Vonde Magti yver sin Vilje. Fraa
Hjartat kjem alle Mannens Tankar, stend det; men
Hjartat er Viljen. — — —- ——
»Og det,- som er det styggaste, ja endesram
uærlegt, skamlegt: at du hev dult detta ned fyr
dine gamle Foreldre! Dine gamle Foreldre, som
trudde deg so væl! At du kunde ganga her og
ljuga so skamlaust syr meg og halda din gamle
Faer so fyr Narr! Kvat hadde eg gjort deg, og
kvat hadde Moer di gjort deg, at du ikkje skulde
tru oss og vera ærleg mot oss? — Og so gifta
deg, gifta deg med ei so god Møy, og endaa ikkje
segja ifraal———Du hev saret som ein Skarp. Du
er eit Skadedyr og ein forgiftig Orm. Det grysjer
i meg, naar eg tenkjer paa deg. Du er eit Barn
av Anti-Krist og ein forbannad Ting; vik ifraa meg!
eg vil ikkje lenger vita av deg. — ——
»Fyr det du sjø1v·hev gjort,fcer du sjølv svara.
Det er ikkje Vitet, som vantar· BJIyg deg ogbed
Gud um Naade, fyrr det er for seint! Og kjem
du eingong att som ein angrande Syndar, daa skal
du minnast, at du og hev ein Faer paa Jordi.—
Og eg, som hadde droymt so stort um deg, min
einaste Sont — Farvæl; Gud hev viljat refsa
meg syr mine uvise og ovmodige Draumar. ——
(Meir.)
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
