Full resolution (JPEG)
- On this page / på denna sida
- Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
:
+
på
i
i
på
|
-
&
Å
Fedraheimen.
Pris fyr Fjordungaaret Kr. 1.10
med Porto og alt.
H Bladstyret i
Kristiania.
Betaling fyreaat.
Fit Blad aat det norske Folkei.
*
kh
Lysingar kostar 10 Øre Petitlina,
og daa etter Maaten fyr større Bokstavar.
Landa den late Februar 188.
Ekspedisjonen i
Fredriksstad.
Å 5, Aarg
sSindigtS,
(Slutt.
Der er ein annan Maate og aa vera
”sindig” paa, og den er ikkje helder
so galen.
Naar Yngvar Nilsen bed um
Kr., og Regjeringi set Summen
til 200 Kr., so skal Stortbinget
segja Ja; men det skal fyrst knipa
let ned til f. Ex. 150 Kr.
Denne Knipingi i smaatt er mykje
600
ned
nok
Ta-
gagnleg. For det fyrste sparar Fin
ltt. Og for det andre skræmer Ein
Ingen. Dersom Storthiuget vilde vera
”ubesindigt” og segja plent nei til alle
nye Krav fraa Regjeringi, so kunde
Høgremennerne verta rædde og tilslutt
reint uppgjeva Motstanden mot
Storthinget! Men naar Storthinget
«gjev dei so nokonlunde det dei vil
hava, men berre kniper inn litt paa
Summarne, so vert Ingen rædd. Dei
vert berre litt arge, — og det kann
daa aldri gjera vondt aa erta der litt!
Dei ”radikale” -—1 Storthinget og
utanfor det —vil naturlegvis gjeva Thin-
get reint andre Raader.
”Thinget skalikkje gjeva ein eina-
ste Skilling til desse Folk, meir enn
det, som er plent naudsynlegt,” — vil
dei segja.
”Naar Regjeringi kjem fram med
nye ’Krav, elder sender fram Søknadar
fraa Fmbættsmenn elder andre. so
skal Thinget segja som so: ”Me hev
ikkje Tillit til Styret og ikkje Tillit
til Styrets Folk, helder ikkje hev me
Tillit til den Maaten det arbeider paa
i nokon Ting, og difor. so lengje dette
Styret stend — ikkje ein Skilling!”
”Er det nokon, som synest han hev
for lite Løn, — han fær venta, til det
kjem eit nytt Styre. Er det ein, som
finn, at han hev meir Arbeid enn han
kann raa med aaleine, — han fær
træla med det so godt han kann,
til dess her kjem eit nytt Styre! Stor-
thinget hev ikkje Rett til aa gjera
annat. Storthinget hev ikkje Rett til
aa taka Landsens Pengar og gjeva
burt til Hjelp for ein Politikk. som
det sjølv held for landsskadeleg og fri-
domsfaarleg.
”Og kvar Skilling, som Regjeringi
gjev ut meir enn der er bevilgat —
til Andsvar! Ikkje Naade for ei
einaste Yverskriding! Og naar Mini-
steren kjem til Thinget og bed um aa
faa sleppa aa betala tilbake det han
hev øydt upp utan Lov av Bevilgnings-
magti, so ”Nei”. Utan Naade og utan
Undantak: ”Nei!” Dei Herrar maa
faa kjenna, kva det hev paa seg aa
vilja styra eit Land utan aa eiga Fol-
kets Tillit.
”Thinget skal gjera so. og det skal
beint og greidt segja, kvifor det gjer
det. Det skal segja det sjølv, so slepp
”Morgenbladet” aa segja det. Det
gjev Age dette: aa vera sterk nok til
aa segja beint ut, kva Ein vil.
”Dei vil skrika .ei Stund. Men
held Thinget rolegt fram paa same
Maaten. so vil dei verta rædde. Dei
vil forstaa, at no er det Aalvor. Og
Regjeringi vil og forstaa det. Ingen
livande Mann vil kunna vera Minister
paa slike Vilkor. Og daa vil Thinget
og Folket endeleg naa sin Rett.” —
So vil dei Radikale tala.
Men dersom Thinget fylgjer deira
Raad . . . ja daa kom her til aa sjaa
ut i Landet!
Nei, ”Sindighed”, Sindighed”, —
det er det einaste og det greidaste.
Morgenbladet og Gjengangeren vil
skjella like godt. Men det vert daa
ikkje verre enn det hev voret. Og so
kanskje ein kunde ”vinna” ein og annan
Høgremann. . >.
Um Regjeringi, som altso kjem i
Aar med paa Lag dei same Krav som
vanlegt eg lætst som Inkje var, —um
Regjeringi vil eg berre segja, at ho
visst ikkje er so dum som ho ser
ut til.
Det er slik, Ein skal gjera det!
Vaaga dei sværaste Varp, reisa mest
heile Folket imot seg i ein einaste stor
Protest, men sitja like godt, — og so
koma stigande med det rolegaste And-
lit og krevja Studnad av Folket, plent
liksom ingen Ting var i Vegen! Det
er ein Djervskap, som er so klok, at
han vert genial. Thinget vil fjetrast
ved dette. "Det vil magitstelast. Bud-
settet ser so skuldlaust ut, hev slikt
eit godt Samvit yver alle sine Rader
og Tal, at Thinget reint vil gløyma,
at det hev Strid med Regjeringi. —
Slik skal Ein gjera det! Vaaga i
Veg med kva som helst, — men berre
vera like roleg. Ikkje laatst som no-
kon Ting. Stiga paa, og halda fram,
energisk som ein Klegg, roleg som
Marmor. — Kanskje det er det, som
i rette Røyndi er aa vera ”sindig”>
Det er greidt aa sjaa kva Regje-
ringi tenkjer. Ho liter paa, at dei li-
berale ikkje kann halda seg samde.
Det var det, Regjeringi leit paa
ifjor og, daa ho lagde fram det abso-
lute Veto. ”Det gjeng; Bønderne vert
ikkje einige”, tenkte Regjeringi.
RAFA
Ho reknad galet ifjor. Hev ho rek-
nad rett i Aar?
— Budgettet vert teket Post for
Post. No er det ein Thingmann, $om
finn ein Post framifraa vigtig; den
lyt Regjeringi faa. Soer det ein an-
nån Thingmann. som finn ein annan
Post vigtig; den lyt altso Regjeringi
og faa. Og rundt ikring gjeng Høgre-
menner og agiterar og manøvrerar og
gjer Kompromiss: ”Bisp Nikolas” hjel-
per til, — han hev si Gonga der i
Korridorarne. Og so gjeld det, um
dei Herrar liberale kann halda seg
faste, og um dei er fullt klaare um
den rette Maaten aa visa seg ”sindige”
paa!
— Regjeringi reknad galet ifjor.
Enn um det viste seg, at ho hadde
reknat gaiet i Aar med?
Kva er ,Humaniteti*
Naar eg hev Vyrdnad og Medhug
for det, som er godt og ærlegt, det
vere litet elder stort; naar eg hev
Sans og Syn for det som er fagert,
sannt og naturlegt; naar eg forstend
og dømer rettfærdigt um alt det,
som Menn kann gjera, tenkja elder
lida, det vere no godt elder vondt, —
det er Humanitet.
Naar ein Mann er i Naud, og eg
hjelper han, og hjelper han paa ein
slik Maate, at han kann taka imot
Hjelpi utan aa kjenna seg skjemd elder
bøygd; naar ein Mann hev andre Mei-
ningar enn eg, og eg forstend hans
Standpunkt, og forstend, at han kann
elder maa hava det Standpunktet, men
eg vyrder Mannen like fullt, og er
imot han som imot alle andre, — det
er Humanitet.
Naar eg hev Tilføre til aa gjera
eit laakt elder ’vondt Verk, som eg
kunde hava stor Vinning av, og som
eg visste at eg kunde gjera utan at
nokon i Verdi fekk vita det, men eg
likevæl ikkje kann gjera det, fordi
eg kjenner med meg sjølv, at det ikkje
er ærlegt; naar eg ser ein Mann,
som fer stygt elder ie aat, elder er
ein Skarv elder ein Brotsmann, og eg
likevæl dømer han mildt, fordi eg for-
stend korleids han kann koma til aa
fara slik, — det er Humanitet.
Naar eg er likso glad i det, som
kann hjelpa andre fram i Vælvære,
Mannsverd, Upplysning, Folkeskikk, —
likso glad i det, som i min eigen Bate
og eg altso fylgjer med i det aal-
menne Samfundslivet og kanske ar-
TE ARNA
beider med i det, og so vidt som eg
kann, — det er Humanitet.
Naar eg i alle Ting held fast paa
min fulle og ærlege Rett, men sam-
stundes fullt ut vyrder andres Rett og
aldri brukar Vald mot verjelause;
naar eg til Vernd for meg: sjølv og
andre fører Krig mot alt, som er vondt,
stygt elder faarlegt, so at dei vonde
Magterne ingen Skade fær gjort, kor-
kje paa Fe elder Folk. korkje paa
Land elder Aandsutvikling, — det er
Humanitet.
Naar eg liver fullt og sannt med
i det store aalmenne Mannslivet og
steller meg so, som det sømer seg
Menn aa stella seg, —det eri ein Sum
Humaniteten.
For aa kunna vera i full Meining
human, maa eg hava Daning. Eg
maa vita det, som Menn bør vita; eg
maa kjenna dei store Natur- og Livs-
og Samfundslogjerne ; — daa fyrst kann
eg naa upp til den fulle Forstaaelse
av meg sjølv og andre, som er Huma-
nitetens Grunnlag.
Raaskapen forstend ikkje so Men
at han kann vera human. Raaskapen
bryr seg berre um seg sjølv, grev
berre til seg sjølv. og trur, at han.
skal vinna mest med det baade strakst
og 1 Lengdi, er like sæl um alt Sam-
fundsliv og Aandsliv, dømer og for-
dømer alle framande Meiningar og
alle, som ikkje ”er som Folk flest,”
hatar dei, som lid Naud, fordi dei ”er
til Mein for andre”, harmar seg yver
alle Krav paa Framgang og Utvikling,
fordi Framgang og Utvikling kostar
Pengar og Arbeid. —
Det er ikkje fritt for, at me kjen-
ner litt til Raaskapen — den Kjole-
klædde som den Knfteklædde — her i
Landet og!
are=
Ungdom og Alderdom.
(Dagbok for tvo Dagar, med eit Millomrom
av 40 Aar. Umsett fraa Engelsk).
lste Stykkje.
20de April 1831
Kl. 6 (Morgon). — Flaug left upp
or Sengi og slog Glaslukunne tilsides.
Det var ein fager Morgon — Soli var
uppe, Fuglanne song, Blomanne blømde.
Doggi glttra. Skunda meg i Klædi.
Tok Fiskestongi i Haandi, slengdr.
Fiskekorgi over Aksli og var snart
paa Trømen av Aurebekkjen i Gran-
nelage. Drog meg til Minnes, at det
var den 20de Fødselsdagen min; sukk=
ved aa tenkje paa, at eg var so gamal;
sette meg fyre aa rette alle mine gamle
Mistak og byrje eit nytt Liv; kasta
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Project Runeberg, Sun Dec 10 01:22:38 2023
(aronsson)
(download)
<< Previous
Next >>
https://runeberg.org/fedraheim/1881/0021.html
