Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
780 lyt du drussie noko
livna upp atte.
-gott fraa Skogen.
38
Fedraheimen.
Ilte Masts 1882
finne. Aa so tok han Molle, aa va
reint forundra kos alt kunne faa Rom
i Skreppa bass. So gjekk han ut aa
saag seg um i ’Troll-Slotte, Alle
Dynnar sprang upp strakst han la
Louve yve Lyklehole. Der va Salar
mæ Gull aa Sølv aa Glime-Steinar;
dei brydde han seg ”ki so myki um;
han leita ette de Kamerse, der Prin-
sessunne va. Seiste fann han de, aa
Prinsessunne vart so gla, at dei tok han
kring Halsen aa gjore baade kysste
aa klappa’n. Kongs-Gjentunne tok
mæ seg nokle av dei dyraste Muninne,
aa so synte dei Guten Troll-Stallen:
Han sala Hestar ti dei, aa so tok
dei ut.
Daa dei kaam ti Eike, stansa Guten.-
”Legg noko Livs-Brodde uppi Grei-
ninne mine”, sa ho. Guten so gjore.
Moll yve
Røtanne mine”. Det gjore au Guten.
”Kvi gjere du dette”? sa dei tvo
eldste Prinsessunne.
”Eim lyt halde de ein lovar,” så
Guten.- |
-Takk”! sa Eike; de vå plent som
dei kunne sjaa kos ho kaam seg aa
Vinden susa aa bles
Liys-Brodden utyve heile Skogen, aa
de anga so gott, so gott.
Um eit Bil kaam Svola fjukande-
”Lat me no faa noko av Livs-Brodden”,
sa ho. Guten gav ho noko, ”Takk!
Takk”! sa ho, aa fauk gla sin Veg.
Men Guten vart noko ille ve: de ha
minka so svært paa Livs-Brodden, aa
heim ti Kongen lout han daa visst hava
noko.
Daa dei ha reist eitt Bil atte, kaam
Haren hoppande. Lat meg no faa
den Livs-Brodden, du lova meg”, sa
han.
”Ja, liti æ her aa dele paa”, så
Guten, men ein fær halde de ein hev
lova”. Han opna Skreppa aa gav Ha-
ren noko, men han kvokk, daa han
saag, kos liti der va atte. Mæ sama
kaam der ein Vinds-Blekk strjukande,
so de ylte aa rugga i Skogen, aa bles
de vesle Grande Brodde aa Moll, som
va atte, utyve alle Brikanne. ”Aa nei!
aa nei! Kvi fere du sosso”? sa dei
eldste Prinsessunne, men den yngste
tagde seg. Guten vart ille ve, aa rei
framyve, tunge.i Hugen. Men Haren
hoppa etter aa upp paå Salsknappen:
”Bry deg alli um dette”, sa han; ”sjaa.
kos gla dei æ alle Dyre aa Fuglanne
aa Tre-e! du’ska sjaa de gjeng gott*.
”Eg æ rædde de gjenge meg kleint
nek”?, sa Guten; ”men gjort æ gjort
aa de nyttar ikkie aa syte”.
Den yngste Prinsessa rei innaat
han aa sa: *Nei sjaa kos mykje ans-
leis Skogen æ naa mot fyrre!*
Guten saag seg umkring: alt tot-
test hava fengje nyt Liv; Louve na!
Bare glinsa aa blikra, Blomanne vogga
seg i Vinden, aa der anga so inderleg
Aa daa dei kaam
lenger fram — aa for alle dei Dyr
der dansa aa kjætte seg langs mæ
Vegjen! Harar, Ikonn, Revir, Skrub-
bar, Bjønnar —- so Prinsessunne vart
reint rædde aa klembde seg innaat Gu-
ten. Aa so for alle dei Fuglar!
So kaam dei ti Kongs-Garen, aa
der vart stor Gleda, daa dei saag Gu-
ten kaam atte mæ alle Prinsessunne.
”Velsigne deg”! sa Kongen, du ska
hava Riki ette meg, aa kven du vi av
Døttanne mine ska du faa.
”Takk; eg tek den yngste eg”, sa
Guten.
”?Men kvor hev du Livs-Brodden”?
”Aa, bære meg”, sa Guten, ”den
hev eg nok inki”.
”Kot sei du”! sa Kongen aa vart
vond.
Guten fortolde, at han ha gjeve Brod-
den ti Fuglar, Dyr aa Tre, aa de vesle,
som daa va atte, tok Vinden, sa han.
”Æ de sant”? spurde Kongen Døt-
tanne sine. Ja de va nok de. -”For
eit Naut du æ!" sa Kongen; naa hev
mi ingenting for altsaman, aa du ska
lata Live ditt. So vart Guten kasta
i Fange-Taarne, endaa Dronningi,
Prinsessune aa heile Folke ba fyr’n.
Um Morgoen sto yngste Dottere aa
saag ut gjenom Glase. Ho vart reint
forundra kos de glimå av Louve aa
blømde i Hagen kring Slotte.
”Kaam hit Far, ska du sjaa kos li-
vandes alt ser nt”, sa ho. Kongen
kaam aa sto reint fjettra. ”Ja naa
hev eg ”ki set Hagen hev blømt so
vent si Far dø-e”, sa han.
”Eg veit mi hev Guten aa takke
fyr de”, sa ho; ”snille, vene Far, slepp
han ut ’o Fange-Taarne, aa lat ban
liva”!
”Nevn *”*ki de”, sa Kongen, ”han
ska døy i denne Dag, si han skuttra
burt Livs-Brodden”! Prinsessa gret.
Daa kaam den gamle Mannen. som
ha vakta Livs-Brodden, inn, aa han
saag so gla ut. ”maam ver mæ nei
Hagen, ska du sjaa noko rart”, sa han
ti Kongen. ”Eg ser de herifraa "kos
Hagen liver aa blømer”, sa Kongen.
«Aa nei kaam mæ", sa den gamle.
Kongen fygde. ”Sjaa der?! så
Mannen aa let upp Porten ti der Livs-
Brodden ha vore fyrre 1 gamle Dagar.
Kongen saag inn, aa slog ihop Hen-
danne av Gleda. ”Ja mein eg "ki
Livs-Brodden æ her atte! Guten hev
narra meg, han hev kaame mæ Livs-
Brodden likevel”.
”Ja, det æ vist nok”, så den Gamle.
”Signe han! naa æ mi alle hjelpte”,
sa Kongen aa gjekk inn. Der vart
vel ei Gleda, kan du tru! Guten vart
henta oto Fange-Taarne aa klædde i
kongelege Klæde. Han aa yngste
Prinsessa vart forlova, aa strakst ette
drak dei Bryllaup baade stort aa
sterkt. ”Sæ*l æ den som /hev vunne
seg ein Heim”, sa Guten.
Hermod aa Signe sat so burtgløymde
av dette Eventyre, at dei inki sansa
ette, at Anne ha reist seg aa boe Far-
vel. Naa saag dei ho ende uppaa ein
liten Fjell-Knaus; ho sto hjala ne ti
dei:
Aa lala dikkon aa lala meg
Aa lala dikkon aa lala meg,
Tis naa ”ki dauvleg, de sei-e eg.
Mi treffest kansi paa Heimar-Veg,
Paa Lange-Leiden so lalar eg.
Hu—hu—hurlihu—hu!
Der kaam ein lang Hjurringtulle
trillandes neyve ti dei, so de let aa
svara 1 alle Nutar.
Soga um Eirik den Raude
og korleis dei fann Vinland.
(Fraa Nr. 9.)
5. No fridde Torstein Eirikson til
Gudrid Torbjørnsdotter. Dei svara
væl paa detta, baade ho og Far hen-
nar. Og daa vert det so, at Torstein
vart gift med Gudrid, eg Brullaupe var
i Brattelid um Hausten, Det vart eitt
gildt Gjestebod, og der kom mykje
Folk. Torstein aatte eit Bruk paa ein
Gard i Vestrebygdi, som heiter Lyse-
fjord; Helfti af Garden aatte ein an-
nan Mann, som het Torstein; Kona
hans het Sigrid. Um Hausten for
Torstein til Lysefjord til Namnen sin,
og Gudrid Kona hans var med han;
dei vart godt mottekne der og var der
um Vetren. Det hende, at det kom
ein Farang der paa Garden, daa
det leid paa Vetren. Det var ein Til-
syns-mann der, som het Gard; det var
ein uvensæl Mann; han vart fyst sjuk
og døydde. Sidan vart det stutt ,aa
bida, at ein vart sjuk etter annan og
døydde. Daa vart dei sjuke Torstein
Eirikson og Sigrid Konatil hin Torstein.
Og eitt Kveld vilde Sigrid ganga
til Kamaren, som var midt imot Ut-
dyrri; daa skreik Sigrid: aa ! Gudrid sae:
”Mi heve fare uvarleg, og skunda deg,
at du ikkje vert kald, og lat oss koma
inn det skjotaste mi kann”! Sigrid sva-
rar: ”Mi kan ikkje sleppa inn, for no
er alle dei daude der for Dyrri, og i
den. Flokkjen kjenner eg Torstein,
Mann din, og meg sjølv, og slikt er
fælt aa sjaa.” Og daa det leid av, sae
ho: ”no sereg ikkje Flokkjen.” Daa
var Torstein kvorven fyr henne; ho
totte fyrr, han hadde ei Svipa i Hondi,
og vilde slaa Daudinganne. Sidan
gjekk dei inn, og fyrr Morgonen kom,
hadde ho andast, og der vart gjord
ei Kista til Likje. Og same Dagjen
ætla Folk aa ro ut aa fiska, og das
det leid paa Dagjen, gjekk Torstein
ned og vilde sjaa paa Fengdi deira.
Daa sende Torstein Eirikson Bod til
Namnen sin, at han skulde koma til
han, og sae so, at der ikkje var kunrt,
og Husfrøya vilde reisast paa Føtanne
og vilde under Klædi paa ban; og
daa han kom inn, var ho komi upp
aa Sengjastokkjen. Daa tok han i
henne med Hendanne og lae ei Bul-
øks fyre Bringa paa ho. Torstein Ki-
rikson andast nær Solaglad. Torstein
i Lysefjord bad Gudrid leggja seg og
sova, men han segjer han vil vaka um
Naatti yve Liki; ho gjere so og som-
nar braatt. Men daa det leid litt paa
Naatti, reis Torstein Eirikson upp og
tala; han sae, at dei skulde henta Gud-
rid dit, for han vilde tala ved ho. —
”Gud vil at denne Stundi skal gjevast
meg til Umbot i mitt Tilstand.” Tor-
stein Bonde gjeng til Gudrid og vakte
ho, bad ho signa seg og beda Gud hjelpa
seg, og segjer kva Torstein Eirikson
hadde sagt med han — ”og han vil
finna deg; gjer no ett av tvo; eg vil
korkje telja deg til hell fraa.” Ho sva-
rar; ”Det kann vera, at detta her er
slike Ting, som sidan lengje vil
minnast denne Undri. Men eg ven-
tar, at Gud vil taka meg i si Var-
eign, og difor vil eg vaaga med Guds
Miskunn aa tala med han, for eg kann
ikkje sleppa unda, fyst det skal verta
meg til Mein; eg ynskjer minder, at
han skal ganga vidare; men eg trur
at det maa vera noko viktugt.” No
gjekk Gudrid til Torstein; ho syntest
at han felde Taarer. Han kviskra no-
»
kre Ord i Øyra hennar, so berre ho.
kunne høyra det, men det sae han, so
alle høyrte det, at dei var sæle som
helt Trui, og med Trui fylgde all
Hjelp og Miskunn, men endaa var det
mange, som helt ho illa: ”det er inkje
Skap med det, slikt som det heve vore
her paa Grønland, sid” Kristendomen
kom her, aa jorda Folk i uvigd Mold
og berre syngja lit yve dei: Eg vil
at di skal flytja meg og dei are, som
hev døytt, til Kyrkja, men|Gard vil eg,
di skal brenna paa Baal, det fyste di
kann, for han veld alle dei Attegon-
gonne, som heve vore heri Vetr.” Han
sa& henne om hennar Lagnad au,
og spaadde at den vilde verta merkje-
leg, men bad ho vara seg fyr aa gifta
seg med nokon grønlendsk Mann.
Han bad ho au, at bo skulde leggja,
Godse deira til Kyrkja, hell gejva det
til Fatikfolk. Daa seig ban att-ende
atte. Det hadde vore Sed paa Grønland,
sid” Kristeudomen kom dit ut, at Folk
var jorda der paa Gardanne, som dei.
andast, i uvigd Mold; der skulde dei
setja ein Staur upp fyr Bgjoste; men
sidan, fyst det kom Prestar til, skulde
dei, riva upp Stauren og hella ’vigt
Vatn ner-i, og syngja yve der, um det
endaa var lengje etterpaa. Liki vart
flutta til Kyrkja i Eiriksfjord og det
vart sungje yve dei av Prestar. Etter
det døydde Torbjørn. Daa ervde Gud-
rid alt Godse. Eirik tok ho til seg
ogsytte væl fyr hennar Sakjer.
6. Det var ein Mann, som het Tor-
finn Karlsemne, Son til Tord Hest-hovde
som budde nord paa Røynenes i Ska-
gafjord. Karlsemne var av god Ætt
og rik paa Goss., Mor hans het To-
runn. Han var paa Handelsferder, og
var ein god Kaupmann., Em Sumar
seglbur Karlsemne Skipe sitt og vil
til Grønland. Snorre Torbrardson av
Alftefjord laga seg til aa fara med
han, og det vart 40 Mann med dei.
Det var ein Breidfjording, som het
Bjarne Grimolvson, og ein Austfjor-
ding, som het Torhall Gamleson. Dei
budde Skipe sitt same Sumaren som
Karlsemne og ætla seg til Grønland.
Dei var au 40 Mann paa Skipe. Desse
2 Skipi sigler daa til Havs, daa dei
er ferduge. Det er ikkje nemt ko
lengje dei var paa Sjøen, men baae
Skipi kom til Eiriksfjord om Hausten.
Eirik og are Lands-folk reid ner til
Skipe fyr aa handla med dei, og dei
vart snart samstelte. Styrmennanne
beud Gudrid taka slikt av Varonne,
som ho vilde; so var Eirik so gjest-
mild av seg atte, at han baud Folkje
av baae desse Skipi heim til seg um
Vetren i Brattelid. Detta tok Kaup-
mennanne imot og for med Eirik. Sid-
an flutte dei Varonne sine heim til
Brattelid; det skorta ikkje der paa
store og gode Utbur aa hava dei i;
Kaupmennanne lika seg godt au hjaa
Eirik um Hausten. Men daa det leid
til Jola, tok Eirik til aa verta ugla-
dare enn vanleg. EiGong kom Karls-
emne i Tal med Eirik og sae: ”Syter
du for noko Eirik? Eg tykst finna,
at du er noko faamæltare hell du hev
vore. Du held oss svært gildt her, og
mi er skylduge til aa løna deg, etter
som mi heve Raad til. Seg no kva
som veld Ugleda di” Eirik svarar:
aa ———
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
