- Project Runeberg -  RIT eftir Jónas Hallgrímsson / III. Dagbækur,Yfirlitsgreinar o. fl. /
24

Author: Jónas Hallgrímsson
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

— 24 —

lega hlaupið yfir margar óæðri tegundir, sem minna
þurfa til síns viðurhalds; en þegar svo ber við, deyr
það allt saman aftur á burtu, sem of snemma kom
í ljós, og eins hefir það farið í þetta sinn, því öll
þessi ætt hefir liðið undir lok við enda þessa
tíma-bils, og verður ekki vart við nein skorkvikindi úr
því, fyr en löngu seinna, þá [er] jörðin var búin að
þola margs konar umbyltingar.

Um sama leyti hafa einnig aldini tekið a5
gróa, og sést það á leifunum, að fyrst hafa
sprott-ið landjurtir. Sæjurtirnar eru langtum yngri. Þetta
er merkilegt, því það er gagnstætt dýrunum, sem
fyrst tóku að kvikna í sjónum. í fyrstunni var allt,
sem gréri, ákaflega stórt, og hefir síðan farið
minnk-andi smátt og smátt, allt fram að voru tímabili, en
allt eru það tegundir einfaldar að sköpulagi,
á-þekkar pálmaviði og reyri, og svo hefir sprottið
fjarskalega, að sum grös hafa orðið 50 álna há, eða
þaðan af hærri.

Svo að allar þessar jurtir gætu sprottið, varð
þurlendið fyrst að koma í ljós; en hvernig fór þá
löndunum að skjóta upp? Ég hefi nefnt hér að
fram-an, að jörðin muni einhvern tíma öll hafa verið
bráð-in, og farið svo að storkna, þegar hún kólnaði, og
hit-inn dreifðist út í geiminn. Þá er auðvitað, að þegar
jörðin var kólnuð utan, og komin á hana hörð skorpa,
muni samt hitinn og eldurinn hafa verið nógur
inni-fyrir, og ógrynni af gufu safnazt saman undir
jarð-skorpunni, og hlaut hún þá að låta undan og hefjast
upp með bólum og hvelum, hvar sem nokkurt lát var
á. Þar sem yfirborð jarðarinnar svignaði fyrir, en
brast ekki með öllu í sundur, skaut upp löndum og
mest-allt kalkeyjum, því nógar voru skeljarnar í
sjón-um. En ef jörðin rifnaði af ofurmegni gufunnar.

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 07:24:31 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/hjrit/3/0032.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free