- Project Runeberg -  RIT eftir Jónas Hallgrímsson / III. Dagbækur,Yfirlitsgreinar o. fl. /
293

Author: Jónas Hallgrímsson
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

— 293 —

9. 1. a. n., „öfugugga" o. s. frv.; um öfugugga og loðsilung sjá
Þjóðs. og æfint. Jóns Árnasonar, I., 636—37. — Bls. 131, 13. L,
„Vandhøne" o. s. frv., sbr. bls. 125 og 127. — 20. 1.,
„Sverðfisk-ur", s. s. háhyrna (orcu gladiator, Lac.). En sú lýsing, sem hér
er af sverðfiskinum, kemur raunar alls ekki heim við háhyrnu,
og einkum er stærðin sögð hér miklu meiri, enda jafnvel meiri
en á nokkrum hval, svo kunnugt sé. Hvalur sá, er Guðmundur i
Landakoti hefir séð og átt við í rauninni, hefir ekki verið
sverð-fiskur, heldur sennilega hornfiskur, þ. e. hnúfubakur (sbr. II. b.,
bls. 44 og 63, m. aths., og bls. 133 hér), megaptera boops, og
„hornið", sem Guðmundur hefir álitið vera svo, hefir sennilega
verið annað bægslið á hvalnum, sbr. Spendýrin, bls. 399 o. s. frv.
— Guðmundur Brandsson var bóndi i Landakoti og alþingism.
Gullbringu- og Kjósar-sýslu 1849—61; sbr. Alþm.-tal 1845—
1930). — 2. 1. a. n., „rúnasteini" o. s. frv., sbr. bls. 170—171. —
Bls. 132, 2. 1., „Aquila,", örn. — Bls. 133, 13. 1., „Nilsons" (þ. e.
„Nilssons"); sbr. bls. 127, m. aths. — 16. 1., „Hornfiskur" o. s.
frv., sbr. II. b., bls. 44 og 63, m. aths. — 3. 1. a. n., „Krøyers
Embryo B. r.", B. r. = Balænopteræ rostratæ; Jónas á við
hvalfóstur það, er Henrik Krøyer, danskur náttúrufræðingur,
lýsir í tímariti sínu, Naturhistorisk Tidsskrift, II., 617 o. s. frv.
B. rostr. er hrafnreyður (hrefna), en „arnfirðingurinn" var
steypireyður. — Bls. 134. A undan þeirri grein, sem hér er efst,
um nöfn á sílum, hefir Jónas ritað í ehr. allmikið mál um hvaii
sama dag og talið það „skrifað af séra Ólafi Þorleifssyni á
Höfða, fyrrum á Kviabekk, fyrir dr. Scheving"; sbr. aths. við
bls. 127. — 1.—2. 1., „Sigurður stúdent Gunnarsson", síðar
prest-ur á Desjarmýri og Hallormsstað; varð prófastur (1861—78)
og alþingismaður; d. 1879. — 15. 1., „Loðna" o. s. frv.; hún
nefnist nú mallotus villosus; Eggert Ólafsson nefndi hana
clu-pea villosa. Osmerus (eperlanus) er fiskur, sem tilheyrir annari
kvísl af laxaættinni. — „Hæringur" kvað karlfiskurinn af
þess-ari fisktegund, loðnunni, vera nefndur sums staðar, sbr. Bj.
Sæm., Fiskarnir, bls. 371, og kann að vera átt við hann með
orðunum, sem Jónas setur hér í 14.—15. 1.: „Þegar hæringur
fylgir loðnu, þá er fiskur stöðugur". Sbr. einnig útlendu nöfnin
á síldinni: Häring, herring, hareng (og harengus). Loðna og
hæringur eru einnig nöfn líkrar merkingar. — 17. 1., „Pl.
hippo-glossus", þ. e. Pleuronectes hippoglossus (sem Ölafur Olavius
nefndi svo), er flyðra og kallast nú hippoglossus vulgaris, hinar
eiginlegu flyðrur, en kolar (og lúrur) kallast pleuronectes (Bj.
Sæm., Fiskarnir, og V. b., bls. 107—109, m. aths.). — 21. 1., „L.
tridactylus", þ. e. ,Jjcvrus tridactylus", rita (ritsa, skegla). —

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 07:24:31 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/hjrit/3/0309.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free