Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
301
og mælingar Björns Gunnlaugssonar og úr þeirri samsteypu
!
varð »Uppdráttur Islands«, sem Bóktnenntafélagið gaf út, en
stjórnin kostaði.
H. J. Scheel bjó á þessum árum í Stege, einsog fyrr
var getið, og hafði ofan af fyrir sér tneð kennslu og öðru,
hann mun þó hafa verið undir lögreglu-umsjón. Scheel tókst
nú á hendur að reikna þríhyrningamælingarnar og hafði til
þess árleg laun af stjórninni, enda sýndi hann inikla elju og
ástundun við þetta verk og liggur eptir hann fjöldi rita með
útreikningum.1 Hér yrði það alltof langt mál að greina frá
reikningsstörfum Scheels nákvæmlega, enda mundi varla hægt
að gjöra það skiljanlegt fyrir almenning, og sleppum vér þvi,
en vísum til ritanna sjálfra. Scheel reiknaði hina flötu
þri-hyrninga kringum land allt, allar hæðamælingar og ýmsar
staðaákvarðanir, eptir frumatriðum þeim, sem fyrir hendi voru;
hann safnaói öllum skýrslum lautenanta i heildir og gerði þær
aðgengilegar. svo hægt var að nota þær til undirstöðu fvrir
uppdrátt Islands. Frumkort lautenanta og mæliborðs-blöð
munu nú því miður fyrir löngu týnd, og er mest meinið, að
alla smámælingu stranda (Detaillemaaling) vantar. Það var
mikill ókostur á strandmælingunum, sem hlaut að gjöra
glundroða, aó mælingamenn létu hina eiginlegu landmælingu
strandlengjunnar vera óháða aðalþríhyrningagrindinni. svo opt
var eigi hægt að samrýma hvorttveggja, en þessi aðferð var þa
einnig notuð við landmælingar 1 Danmörku. Ýmsa fleiri galla
mætti telja, er orsökuðu allmikla ónákvæmni hér og hvar. Þó
uppdrættir af Islandi, sem vér nú höfum og byggðir eru á
strand-mælingunum og mælingum Björns Gunnlaugssonar, væru eptir
kringumstæðum i þá daga ágætir til vfirlits, þá eru þeir þó
ekki neinstaðar alveg samkvæmir hinum ítrustu kröfum
vís-indanna nú á dögum, en það má þó heita mikil heppni, að
vér svo snemma fengum jafn góða uppdrætti af svo stóru,
strjálbyggðu, hrjóstrugu og fátæku landi; ef
strandamæling-arnar hefðu eigi verið framkvæmdar í byrjun 19. aldar, er
*) Rit þessi eru geymd í »Rigsarkivet«, »Sökortarkivet< og í
hand-ritasafni Bókmenntafélagsins. munu hin helztu talin í viöaukum.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
