Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
7
og sýslna og var skorað á presta og sýslumenn að styðja
þetta fvrirtæki einsog fyrr hefir verið getið. Jónas
Hallgríms-son ætlaði sér á ferðum sínum að safna efni í eðlislýsingu
landsins og síðan skeyta eigin athuganir við aðrar
upplýs-ingar. sem fengist gætu úr prentuðum bókum og skrifuðum
skýrslum. Lýsingin átti að vera í tveim deildum, fvrri
deild-ina um náttúru landsins átti Jónas að semja, en hina deildina
um þjóðina tók Jón Sigurðsson að sér. Jónas Hallgrímsson
hafði á þessum árum margt fyrir stafni, hann lét safna
veður-bókum og upplýsingum um fiskiveiðar og ætlaði auk þess að
gefa út eldfjallasögu Islands á dönsku; boðsbréf til bókarinnar
dags. 23. maí 1839 er ennþá til.1 Ritið átti að vera í þrem
köflum. lýsing eldfjallanna sjálfra, saga þeirra og svo almennt
yfirlit yfir eldgosamvndanir alþýðlega skráð. Aldrei varö þó
af að bók þessi kæmi út, en töluverð drög til hennar eru þó
enn til í handriti á íslenzku og dönsku, enda hafði-Jónas
kynnt sér meginþorra af skýrslum þeim, sem til voru um
eldgos á Islandi. Rit Jónasar um eldgosin eru mjög fróðleg
og miklu betri en eldri rit um sama efni.2
Vorið 1839 fór Jónas Hallgrímsson á stað frá
Kaup-mannahöfn hinn 24. maí á leið til Eyjafjarðar og er til
dag-bókarbrot um byrjun ferðarinnar (24. maí til 19. júlí).3 Hinn
12. júní sáu þeir hafís 14 mílur fyrir austan Langanes, veður
var kyrrt en svarta þoka og hrím og ís á reiða skipsins; þó
þeir væru tvær mílur frá ísnum heyrðist þaðan brak og
brestir og niður einsog af brimhljóði, þó var blæjalogn og
ládeyða. Daginn eptir varð ísinn fyrir þeim, svo þeir komust
eigi fyrir Langanes fyrr en 16. júní, tveim dögum síðar náðu þeir
opi Eyjafjarðar og urðu að brjótast gegnum ishroða inn í
fjörðinn. Jónas getur þess að blágrýtislögin í Gjögri séu
mjög umturnuð (með 60 0 halla), þó þau séu nærri lárétt er
inn í fjörðinn kemur. I Evjafirði dvaldi Jónas rúmar 3 vikur,
’) Hdrs. Bókmf. í Kmh. nr. 13, fol.
J) Hið íslenzka eldgosarit Jónasar er í hdrs. Bókmf. í Kmh. nr. 11,
fol. (frumrit). hið danska í hdrs. J. S. nr. 418. 4° (eptirrit af frumriti
J. H.. er Jap. Steenstrup átti).
3) Hdrs. Bókmf. í Kmh. nr. 6, 8° (85 bls.).
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
