Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
11
Breiðafirði og um Vestfirði allt norður í Aðalvík,1 og mun
þeirrar ferðar síðar getið. I septembermánuði sigldi
Steen-strup og seinni hluta sama mánaðar fór Jónas snöggva ferð
austur í Arnessýslu; hann fór yfir Mosfellsheiði að Þingvöllum.
svo vfir Lyngdalsheiði að Klausturhólum, niður Grímsnes og
um Flóa að Hjálmholti og svo um Hreppa. Um þessa ferð
er til dagbókarbrot2 og segir Jónas þar ýmislegt frá
jarð-fræði þeirra héraða, hann getur um skeliar við Hraunkotslæk.
dólerit i Lvngdalsheiði og Grímsnesi og lýsir hverum hiá
Gröf og þurrnbaðinu við Þjórsárholt, ætlar hann að þar hnfi
verið hverir áður en hraunið rann og gufur þeirra stigi nú
upp um hraungrýtið; höf. getur einnig um líparítið við Kálfá
og Sólheima, en þekkir eigi bergtegundina og heldur hún sé
upp-litað dólerit og þussaberg. Nákvæmast rannsakaði Jónas
jarð-mvndun Hreppa og kemst að þeirri niðurstöðu að fjöllin þar séu
ung og frá grásteinstímanum, segir hann að grásteinslög skiptist
þar á við móberg og þussaberg og sé enginn efi á að Öll
þessi lög sé frá sama tímabili.3 Jónas Hallgrímsson kemst
því hér um bil að sömu niðurstöðu um jarðmyndun Hreppa
einsog Helgi Pjetursson, er rannsakaði þessi héruð 1899.
Jónas segist ennfremur hafa komist að raun um, að sprungur.
eldgjár og gígaraðir ganga frá suðvestri til norðausturs.
Jónas dvaldi enn um veturinn næsta i Revkjavík, en
Steenstrup fór utan um haustið. Sótti Jónas nú á ný um
ferðastyrk og fékk hann.4 Mæltu þeir Steenstrup, Reinhardt
og Forchhammer5 allir með honum. Steenstrup segir að Jónas
hafi fylgt sér sumarið 1840 og tekið þátt í öllum rannsóknum,
») Sbr. Gestur Vestfirðingur I. bls. 2—3.
2) Hdrs. Bókmf. í Kmh. nr. 27, 4°.
3) >Hele den Egn Hrepoar ere nyere Masser fra Dolerittiden.
afvexlende Doleritkamme, Tuf og grov Breccie. Alle de mægtige
Breccielag paa dette Strög indeslutte doleritiske Masser og afvexle
des-uden saaledes med Doleriten selv i deres gjensidige Paaleiring. at det
er ingen Tvivl om, at de ere samtidige med Doleriten*. (Bréf Jónasar
Hullgrímssonar til Jap. Steenstrup dags. Bessastöðum 18. október 1840).
4) Lovsamling for Island XII. bls 94—96.
5) Johan Georg Forchhammer (1794—1865) af þýzkum ættum.
ha-skólakennari í Kaupmannaköfn. ágætur efnafræðingur og jarðfræðingur.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>