- Project Runeberg -  Lýsing Íslands / Fyrsta bindi /
46

(1908-1922) [MARC] [MARC] Author: Þorvaldur Thoroddsen
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

46

Sjórinn kringum íslancl.

sjónum, þær sem vanalega lifa í kaldara vatni og seltuminna,
færast þá langt suður á bóginn og hefir það aftur áhrif
á fiskigöngur. Austfjarða-Pólstraumurinn hefir eðlilega mikil
áhrif á veðráttufar og við straumamótin, þar sem hiti og
kuldi mætast, eru þokur mjög tiðar, miklu tíðari en
annar-staðar, við Berufjörð eru árlega 212 þokudagar að
meðal-tali, i Grimsey 53, i Stykkishólmi aðeins 9.

Pólstraumurinn gerir Islandi mikið mein með hafísum,
kulda og þokunepjum, sem honum fylgja, en dálitið gagn
hafa Islendingar þó á hinn bóginn haft af straumi þessum,
þvi hann hefir oft fært þeim mikil hlunnindi i veiðiskap og
rekum. Selveiði var til forna viða mjög mikil á
útkjálk-um á Islandi, en nú er hún að miklu leyti horfin, því
út-lendir selveiðamenn, einkum Norðmenn, hafa gjörsamlega
spilt þeim atvinnuvegi. Rekar eru og nú miklu minni
en áður var; á Hornströndum, Skaga, Langanesi og viðar
á útkjálkum, sér hver maður, sem um fer, hve afarmikill
rekinn hefir verið til forna. A Norður-Ströndum er fjaran
viða hvit af gömlum rekavið, mest er þar þó af fúnum
sprekum; malarkamburinn er eintómur viður og út undan
moldarbörðum, i lækjarfarvegum nálægt sjó, og i mýrum
sjást alstaðar staurar og rótarhnyðjur. Þessi viður verður
ekki notaður til annars en i eldinn. Viða i Strandasýslu
kemur lika viður úr jörðu í mýrum og moldarbörðum mörg
hundruð faðma frá fiæðarmáli. Rekinn hefir verið fjarska
mikill, er landnámsmenn settust að á Ströndum, og i
sögun-um er mjög oft getið um reka; i Grettissögu segir svo, er
Eirikur snæra skifti landnámi ’sinu með Onundi tréfóti: »en
um reka var ekki skilið, þvi þeir voru þá svo nógir, að
liver hafði sem vildi « x4_ður á dögum (einkum á 17. öld)
sóttu menn úr fjarlægum héruðum rekavið frá Ströndum
á stórum byrðingum með sérstöku lagi. Nú kemur það
varla fyrir, að menn geri sér ferð á Hornstrandir til þess
að sækja sér við. Hornstrendingar smíðuðu í gamla daga
mikið af sáum og kyrnum, öskum og ausum úr rekaviði og
fóru með það lestaferðir til fjarlægra héraða og buðu einnig
varning sinn á alþingi við Öxará; nú er þessi atvinnugrein

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 16:17:42 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/lysingisl/1/0060.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free