Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
164
Aðalhálendi íslands. 172
Jökulsá eru sléfctlendi að miklu le^’ti þakin roksandi 13 —
1500 fet á hæð yfir sjó, norðan til kemur grágrýti og hraun
fram undan sandinum.
Fyrir vestan Jökulsá, vestur að Skjálfandafljóti, heldur
aðalhálendið hinu sama eðli sem fyr að því er snertir
berg-tegundir og fjallamyndun, en eldsumbrot hafa á þessu svæði
fyr og siðar verið afarmikil, það má svo heita að þvínær
allur jarðvegur sé þakinn hraunum. en einstök fjöll og hálsar
standa upp lir þessu hraunhafi. Frá Yatnajökli hallar
há-lendiskafla þessum norður á við niður að sjó, þó mishæðir
séu þar töluverðar, einkum um miðjuna; fram með Jökulsá
er hallinn jafnt afliðandi frá jökli niður i Kelduhverfi; þar
sem Jökulsá kemur undan Dyngjujökli mun hæðin vera rúm
2500 fet yfir sæ, um Herðubreið er liæðin 1600 fet, á móts
við Eilif á Mývatnsöræfum er áin rúm 1000 fet yfir sjó, svo
lækkar töluvert niður að Svinadal (637’) og þar sem Jökulsá
fellur út á sandana fyrir neðan As, er hún tæp hundrað fet
yfir sævarmál. Að vestanverðu, fram með Skjálfandafljóti
liggja öræfaslétturnar nokkru hærra, en hallast þó til
norð-urs, i Yonarskarði er hæðin 3000 fet, við Marteinsflæðu 2371
fet, við Hitalaug 2142, við Yxnadal 2107’, íshólsvatn 1173’,
Kálfborgárvatn 1224’, Mývatn 924’, Fljótsheiði 930’. Um
miðjuna eru hæðirnar mestar, þvi þar gengur fjallabálkur
mikill norðaustur og norður eftir Odáðahrauni, sem hækkar
og lækkar þrep af þrepi niður að Mývatni.
Fram með allri norðurrönd Yatnajökuls eru eintóm
gróðrarlaus öræfi, hrikaleg fjallaklungur, hraun og sandar.
Yér munum byrja þar aftur að lýsa landslagi er fyr var
frá horfið. Yestan við Brúarjökul gengur geysimikill höfði
fram undan hjarnflákum Yatnajökuls, það eru Kverkfjöll,
einn hin stórhrikalegasti fjallamúli á Islandi, þau hafa aldrei
verið mæld. en eru liklega rúm 5000 fet á hæð. Kverkfjöll
eru þverhnýpt á þrjá vegu og herfilegur klofi eða kverk
klýfur þau niður að rótum, og hefir skriðjökull fallið niður
kverkina; vestan við klofann, uppi undir brúnum, er
giga-lirúga og sjást þar jafnan gufumekkir og brennisteinsfýlu
leggur niður á sandana. Frá norðausturhorni Kverkfjalla
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
