Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Öræíi og ób\’gðir.
175
Grafarlönd. Norður af Ferjufjalli eru fram með Jökulsá
lágir móbergshryggir, en annars helzt sléttan. marflöt og
takmarkalaus norður á bóginn sem augað eygir. Petta mikla
sléttlendi er eiuu nafni kallað Mývatnsöræf i og ná þau
úr Grafarlöndum norður fyrir Eilifsvatn og frá Jökulsá að
Námufjalli við Mývatn, þau eru 7—8 mílur á lengd og 1 —
372 miia á breidd; hæð þessarar sléttu yfir sjó iiggur milli
1100 og 1600 feta. Allstaðar eru gömul hraun undir á
Mý-vatnsöræfum sunnan til, en norður frá eru sandar, melar og
urðaröldur úr grágrýti norður fyrir Eilif. Gjár og jarðfóll
eru hér mörg og sum afarlöng, eldgigaraðir eru hér einnig
margar og iangar, ug mun þessa síðar getið nánar. Ofan
á hraununum er víða roksandur, einkum sunnan tii og þar
sumstaðar meigresi töluvert á rokssanclsþúfunum. Norður
af Eilifsvatni, alla leið niður í Kelduhverfi eru eintóm
grá-grýtisholt, kiappir og urðir milii Jökulsár og hraunanna á
Reykjaheiði. Austur af hinu staka felli Eilifi er stór
urðar-bunga sem heitir Grjótháls, suður af honum hefir lanclræma
sokkið milli Eystri og Yestri-Brekku, og þaðan halclast
jarðföli og sprungur við og við suður í Herðubreiðarfjöii.
Yestan við Vatnajökui milli hans og Tungnafelisjökuls
er Vonarskarð, hæð þess er hérumbil 3000 fet yfir sjó og
veitir vötnum þaðan bæði til norðurs og suðurs, til
Skjálf-andafljóts og Köldukvislar. Menn ætla að Gnúpa-Bárður
hafi farið þetta skarð, þó vita menn það ekki með vissu.
Bárður nam Bárðardal, hann markaði af veðrum að
land-viðri voru betri en hafviðri og ætlaði af því betri lönd fyrir
sunnanheiði, »hann sendi sonu sína suðurumgói; þáfundu þeir
góibeitla ok annan gróður; enn annat vár eptir, þá gerði Bárðr
kjálka hverju kykvencli, því er gengt var, ok lét hvat draga sitt
fóðr ok fjárhlut; hann fór Vonarskarð, þar er siðan heitir
Bárðargata; hann nam siðan Fljótshverfi, ok bjó at Gnúpum;
þá var hann kallaðr Gnúpa-Bárðr«. Fram á miðja 19. öld.
vissi almenningur ekkert um þetta skarð, menn héldu að
þar aðeins væri dæld í jökulinn, Sveinn Pálsson getur þess
fyrstur að hér muni vera skarð það, sem Gnúpa-Bárður fór
ígegrmm, og Björn Gunnlaugsson sannaði að hér var skarð
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>