Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
300
Fl.jót og ár.
Fyrir neðan Búland skiftist Skaftá i tvær ár, báðar vatns-
miklar, rennur önnur nærri beint i austur og heldur nafninu.
t
en hin rennur suður og er kölluð Eidvatnið hjá Asum
t
(Ásavatn); á þessu vatnsfalii er snarpur krókur neðan tii og
rennur það beint vestur i Tmigufljót, sem hálfri milu neðar
r
sameinar sig Hólmsá, og verður að Kúðafljóti. Ur Eidvatni
renna margar kvislir út í hin nyju hraun þar fyrir austan.
Eldvatnið hefir 1111 verið brúað nálægt Asum. Skaftá sjálf
rennur austur með Siðu miili hrauns og hliða og er víðast
mjó og djúp; fyrir austan Kirkjubæjarklaustur rennur Skaftá
sunnan við Stjórnarsand og sameinast svo Breiðbalakvísl,
en það vatnsfall myndast af Geirlandsá og Stjórn og
ýmsum öðrum iækjum og smáám, er þar renna niður af
heiðunum. Brú er nú á Skaftá milli Landbrots og
Stjórnar-sands rótt fyrir austan Kirkjubæ. Siðan beygir Skaftá suður
með Landbroti að austan og dreifir sór út um stórt svæði
og verður þar allbreiður flói áður hún feiiur til sævar um
Skaftárós vestan við Máfabót. Hinar neðstu breikkur á
Skaftá eru i einu lagi kailaðar Landbrotsvötn, i þau
renna Fossálar, sem fvr var getið, og Greniækur að vestan
undan Landbrotshraunum.
Yið eidgosin miklu 1783 varð Skaftá fyrir miklum
breytingum. Fyrir eldinn klofnaði áin i þrent nokkru fyrir
ofan Svinadal, aðalkvislin, hin vattismesta, rann, einsog nú,
austur með Siðunni; miðkvíslin rann suður hraunin
(vestan-halt suðaustur), og út úr þeim austur af Botnum, ogbeygði
svo hjá Hólmum og Hólmaseli beint austur fvrir norðan
Steinsmyri. þessi á hót ]\Ielkvisl meðan hún rann gegnum
hraunið; i hraunkverkinni við Botna, Hólma og Hólmasel
runnu margar uppsprettur i hana undan hraunum og voru
árnar þar margkvíslaðar: aðaláin var kölluð Botnafljót,
Hólmafljót, og neðst Stemsmýrarfljót. Vestasta Skaftárkvislin
hét Landá, hún rann suður hraunin fyrir vestan Skaftártungu
og út í Kúðafljót milli Leiðvölls og Hrauns fetta breyttist
alt við gosin, Skaftá sjálf rann fyrir eidsumbrotin fjær
Siðu-hliðinni en nú, og bæirnir stóðu undir hliðunum, þá
tók alla af er jarðeldarnir ýttu ánni upp að hliðarfætinum.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
