- Project Runeberg -  Lýsing Íslands / Fyrsta bindi /
305

(1908-1922) [MARC] [MARC] Author: Þorvaldur Thoroddsen
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

Markarfljót.

305

í Merkjá er einkennilegur foss, vatnið fellur niður gegnum

stokk innan i berginu og sér i það á þrem stöðiun gegnum

göt, en út úr fjórða gatinu kemur áin. Nyrzta kvisl fijóts-

ins heitir Pverá, rennur hún nærri beint vestur með Fljóts-

hlið. en austasta kvisiin lieitir Markarfijót, og út frá því

deilast Alar og Affall. Hin vestasta af þessum kvislum,

Affall, skilur sig frá aðalfijótinu fyrir norðan Dimon, rennur

svo suðvestur og skiftir Landeyjum i tvent, eru Út-Land-

eyjar að vestan, en Austur-Landeyjar að austan. Sandur

er alstaðar með sjó fram, og er hann kallaður Rangársandur

eða Landeyjasandur, en milli hans og bygða landsins er

breið ræma af uppistöðuvatni milli kvislanna, og eru það

/

kallaðar »gljár«. Alar taka sig út úr fljótinu suðvestur af
Dimon og renna niður austan við Austuriandeyjar, en svo
kemur Markarfijót sjálft næst Eyjafjallasveit, og fær það
stundum svo austlæga rás, að það skemmir engjar manna i
þeirri sveit. Milli Ala og Fljótsins eru bygðar eyjar með
hinum svokölluðu Hóimabæjum, er lieyra undir
Eyjafjaila-sveit. og milli þeirra rennur kvisl, sem heitir Fauski.
Vatnsmegin i þessum kvislum er mjög mismunandi,
stund-um Hggur aðalvatnið i fljótinu, stundum í Þverá, stundum
í Alum eða Affalli; hafa allar þessar ár gert mikinn usla,
gengið á lönd manna og spilt graslendi, einkum þó Þverá
í seinni tíð. I Landeyjum er mikill vatnsagi og þar flæðir
oft yfir landspildur, bæði af hlaupum og af isstiflum hinna
ýmsu kvisla. I Landeyjum eru ýmsir djúpir lækir og siki,
sem menn kalla »fljót«, þau standa. ekki í sambandi við
jökulvötnin, en eru mynduð af mýravatni. I
Austur-Land-eyjmn heita Krossfljót (Drápslækur) og Ha 11
geirseyjar-fljót, i Vestur-Landeyjum Fíflholtsfljót og
Hemlu-fljót.

Þverá rennur neðan við ytri hluta Fljótshliðar,
Hvol-hrepp, Rangárvelli og Holt, og aðskilur þessi héruð frá
Landeyjum (Eyjasveit). í ÍVerá renna Litla-Pverá, sem fyr
var getið, að norðan, Grjótá, Kvoslækjará,
Flóka-staðaá og svo Eystri- og Vestri-Hangá beggja megin við
Rangárvelli, siðan rennur hún fyrir neðan Safamýri, en svo

20

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 16:17:42 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/lysingisl/1/0319.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free