Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Jöklar.
33
sem er lengri, rennur Krossá i Markarfljót, þar kvað
stund-um stiflast vatn í jöklinum. svo hlaup koma i ána. Til
suð-urs ganga út úr Eyjafjallajökli ymsir skriðjökulstangar. kemur
Kaldaklofsá úr einum hinum stærsta, og Laugará, Svaðbælisá
og Holtsá úr öðrum smájöklum.
Ur slakkanum austan við Eyjafjallajökul kemur langur
skriðjökull niður á láglendi. sem heitir Sólheimajökull, þar
eru upptök Jökulsár á Sólheimasandi. Sólheimajökull
kemur niður dalskoru i undirfjöllum jökulsins. hann er
langur og mjór, rúm míla á lengd og viðast 1500 til 2000
álnir á breidd. Neðsti jökulsporðurinn lá 1904 309 fet yflr
sævarmáli, milu frá sjó; neðst tekur jökullinn á sig bugðu
til suðvesturs upp að Skógafjalli (2136’). I jökulröndinni
austanverðri er klettahnúður. sem heitir Jökulhöfuð (749’),
þar er Loðmundarsæti. Um 1860 sást hnúður þessi ekki,
jökullinn var svo þykkur, að hnúðurinn var hulinn af is,
þá náði jökullinn fram á grjótöldurnar, sem nú eru góðan
kipp frá jökulendanum. Um 1783 var skriðjökullinn miklu
styttri en nú. kom Jökulsá þá beint fram úr gili. sem
ligg-ur austan við Skógafjall, en jökulsporðurinn gengur nú
fyr-ir gilið og lokar þvi, en áin hverfur undir jökulinn. Pegar
hlaup koma í Jökulsá, orsakast þau af þvi, að vatn stíflast
í gilinu, er jökulmolar eða snjór setjast i árpipuna, er
geng-ur gegnum jökulsporðinn fvrir gilendanum. Arni
Magnús-son lýsir jöklinum 1703 og heflr hann þá verið svipaður
þvi sem nú er,1) heflr svo minkað til 1783, svo vaxið til
1860, en svo minkað aftur. Að austanverðu stiflar
jökull-inn lika gil, sem heitir Lakalandsgil, úr þvi kemur kvisl
i Hólsá og rennur á stuttu svæði undir jökli. Hólsá, sem
rennur niður Sólheimasand. kemur sjálf upp i örlitlum
skrið-jökulsanga, kippkorn fyrir austan Sólheimajökul.
Niður úr Myrdalsjökli ganga ennfremur nokkrir
skrið-jöklar, niður i gljúfur og dali Mýrdalsfjalla. Vestastur þeirra
er Klifandajökull, hann mjókkar niður eftir og gengur
niður i þröngt gil, hann er rúm liálf míla á lengd, efst 2000
’) Andvavi XIX, 1894, bls. 55—57.
3
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
