Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Eldgjá.
151
barma. Nyrðri Ofæra fellur niður i gjána kippkorn fyrir
neðan Gjátincl i tveim fögrum fossum og er steinbogi yfir
hinn neðri; siðan rennur áin kippkorn eftir gjánni, sameinar
sig Ströngukvísl, sem kemur að sunnan, og brýzt um skarð
austur úr gjánni niður til Skaftár. I gjáveggjunum er
þussa-berg og móberg, en víða hraun og gjall i þykkum lögum
ofan cl J <\> botni Eldgjár er á þessu svæði möl, en á stöku
stað sést hraun undir og nokkrir hraunkatlar. I syðsta
enda þessa gjákafla er gigur uppi i hlíðinni, sem hraun hefir
runnið úr niður að Ströngukvisl. Hér þrýtur gjáin á stuttu
svæði, en tekur sig svo aftur upp austan i
Mórauðavatns-hnúkum og er þá miklu mjórri, þar eru ýms gosop og
hraun-katlar. far sem Syðri-Ofæra rennur yfir gjána, breikkar
hún aftur og klýfst hálfri mílu sunnar upp i
Svartahnúks-fjöll. I fjöllum þessum hefir áframhald Eldgjár ekki verið
rannsakað, en þar kvað votta fyrir sprungum og landsigum
i sömu átt. Syðst í Svartahnúksfjöllum tekur Eldgjá sig
upp aftur; þar er Rauðibotn, mjög stór gigur með tjörn,
sem hefir afrensli til Hólmsár. Par suður af klýfur gjáin
Svartafell og er röð af allstórum gígholum á sprungunni.
Fyrir sunnan Svartafell ber lítið á gjánni, hún er þar hulin
hrauni, sem þekur láglendið milli Hólmsár og Mýrdalsjökuls,
þó er þar lægð i hraunið i sömu stefnu, alt suður i jökul,
og röð af eklgígum, sem myndast hafa á sprungunni, og er
einn þeirra langstærstur og sporöskjumyndaður. Pegar
Eldgjáin myndaðist, fjöll og hálsar klofnuðu og ógurleg
hraunflóð fossuðu úr gjánni, hefir mikið gengið á; liklega
hefir gjáin eigi myndast i einu, fyrst verið mjórri og hraun
nokkur runnið úr henni, en siðan gliðnað meir i sundur,
þegar hinir miklu hraunstraumar mynduðust, sem komust
niður i bygð1).
r
A þrem stöðum hafa hraun runnið úr þessari hrikalegu
r
gjá, tvær mjóar en þykkar hraunspýjur niður með Ofær-
l) Sbr. í\ Th. í Geografisk Tidskrií’t 1894, bls. 215-220, og
Grund-riss bls. 109—111. K. Sapper í Neues Jahrbuch fur Mineralogie etc.
Beilage-Band XXVT. Stuttgart 1908, bls. 25-35.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
