Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
284
Gangar.
r
og surtarbrandur og mókol lika. A mjóum göngum er oft
á takmarkaflötum svört glerskán (tachylyt), steinkornin eru
lika stundum stærri i miðjum gangi en til hliða. Sprungur,
tómar eða með ýmsum steinefnum, eru jafnaðarlega nærri
göngum, og fram með þeim koma sumstaðar upp raðir af
laugum og hverum, einsog vér fyr höfum getið.
Pegar gangar hafa brotist gegnum móberg, liparit eða
aðrar linar bergtegundir, eru þeir oft mjög óreglulegir og
misþykkir, en i blágrýtisfjöllum eru þeir mjög reglulegir og
oft þráðbeinir og jafnbreiðir frá fjallarótum upp á brúnir,
þó fjöllin séu 2—3 þúsund fet á hæð. í>ykt ganganna er
mjög mismunandi, meðalgangur er 5—10 álnir, margir mjórri,
1—2 álnir og jafnvel minni, en sjaldan er þyktin meiri en
15—20 álnir, þó getur það komið fyrir, að gangar séu alt
að þvi 40—50 álnir á þykt, en þá eru þeir jafnaðarlega
samsettir af mörgum súluröðum. Lengd hinna einstöku
ganga hefir hvergi verið rannsökuð nákvæmlega, sumir eru
eðlilega stuttir, en sumir eru mjög langir, 2—3 mílur, og
nokkrir liklega miklu lengri. Stefna ganga hefir heldur
ekki verið nægilega rannsökuð, en þeir fylgja efiaust
viss-um lögum, þó mönnum hafi ekki enn tekist að gjöra sér
grein fyrir þeim. A Yestfjörðum virðist aðalstefna flestra
ganga, er ná upp úr fjöllum, vera frá suðvestri til
norð-austurs og eins á Austfjörðum, þó þeir séu hvergi nærri
jafnhliða og margar undantekningar.
Liparitgaugar eru miklu sjaldgæfari en blágrýtisgangar,
en þó allmargir, einkum á Austfjörðum, þeir eru auðþektir
af þvi þeir eru svo ljósleitir i samanburði við blágrýtið. I
liparitgöngum er steinninn stundum kísilsýrurikari i miðju
en til hliða, stundum eru biksteinsgangar á takmörkum
liparitganga, stundum blágrýtisgangar (Breiðdalsvík). Pað
ber stundum við, að molar af blágrýti eru dreifðir um
liparitið, hafa losnað úr hliðarberginu þegar gaus.
Lipar-itið i göngunum er sjaldan i smásúlum, oftast þétt og
klofnar i óregluleg stykki, stundum eru kúlusteinsmyndanir
á takmörkum. Biksteinsgangar eru algengir i
liparithömr-um og kvislast þar ýmislega. Granófyr-gangar í Lóni eru
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
