Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
292
Fornar jöklamenjar.
lautir kringlóttar. oft með vatns- eða tjarnarpollum; hafa
þær myndast af stómm jökum, sem bráðnuðu likt og enn
verður á Skeiðarársandi og viðar. Fornar jökulgirðingar
eru lika i Pingeyjarsýslu, i Aðalreykjadal og Laxárdal og
ótal fleiri dæmi mætti nefna en þau sem hér eru sögð.
A hálendinu milli Mývatnssveitar og Jökuldals er
ís-aldarruðningur fremur sjaldgæfur á yfirborði, hraun, mó-
r
bergs- og móhellumyndanir eru þar svo miklar ofan á. A
Jökuldal og i Yopnafjarðardölum eru afarmiklir malar-
hjallar fram með iijótunum og í þeim urmull af jökul-
núnu stórgrýti. Um mestalt Fljótsdalshérað eru miklar
klappir isnúnar, oft með lausabjörgum dreifðum um ásana,
en jökulruðningurinn mun annars mestallur hafa ekist á
sjó út. I Skriðdal og þverdölum þeim. sem þaðan ganga,
eru jökulgarðar allviða, en á sjálfum Austfjörðum eru þeir
/ t
óalgengari. A Islandi vestanverðu, á láglendum og dölum
upp af Faxaflóa, er mikill isaldarruðningur, en mjög er
hann viða umbreyttur af ám og sjó. Fyrir utan
Skorra-dalsvatn er isnúinn blágrýtishryggur og á honum gamlar
jökulöldur; mikið ruðningsgrjót hefir gengið niður
Lunda-reykjadal og Flókadal og liafa árnar skorið i það hjalla og
sævaröldur dreift því. Yarmalækjarmelar eru m^mdaðir af
ár- og jökulburði úr dölunum, og fram með Hvitá eru
miklir malarhjallar þaktir þykkum leirlögum. A
Yestfjörð-um er jökiagrjót alment i dölum, bæði i malarhjöllum og
öldugörðum, en mjög víða hafa skriður hrunið yfir hinar
eldri myndanir, sérstaklega i hinum þröngu dölum og
fjörð-um i Grufudalssveit. Yfir smádali þvera eru viða innarlega
öldugarðar, leifar hinna siðustu isaldarjökla. Yestfirðir hafa
á isöldu verið huldir sérstökum jökli, sem liklega hefir verið
12—1500 fet á þykt.
Grettistök eru mjög algeng um alt Island, einsog fyr
hefir verið getið; með þvi að athuga útbreiðslu slikra steina,
má að nokkru leyti sjá leiðir jöklahreyfingarinnar }rfir landið,
en séu hin jökulbornu björg af sömu bergtegund einsog
undirlag þeirra, er sjaldnast hægt að finna hvaðan þau eru
komin. Allviða eru þó björg af öðru tagi og má stundum
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
