Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Vindar.
333
eru að því leyti heppilegar, að hlýjara loftið af
Atlants-hafinu oftast berst inn yfir landið, en kuldaáttin úr norðri
og norðvestri er niikið sjaldgæfari, einkum á vetrum. Ef
áttaskifting vindanna væri öfug, mundi varla lifvænlegt á
íslandi fyrir kulda sakir. Tiðleiki vinda úr ýmsum áttum
við strendur Islands sést á töflu II (bls. 334).
Af þeim orsökum, sem fyr voru greindar, og hinum
snöggu breytingum loftþyngdarinnar, eru stórviðri mjög tið
á íslandi, einkum að sunnan og vestan, þó flest á vetrum.
í Stykkishólmi eru 50 rokdagar á ári, i Yestmannaeyjum 25,
í Grímsey 11. A vesturströndu Islands eru flest hvassviðri
af landnorðri (60 °/o), en hvassviðri úr S., SV. og N. færri
(alls 35 °/o). A austurströndu eru norðvestanstormar tiðastir
og hvassastir (50 °/o).
Pað mun varla koma fyrir það ár, að stórviðri geri eigi
meira og minna tjón viðsvegar um Island, hús brotna og
fjúka oft, einkum tóm timburliús einsog kirkjur og eru þær
því sumstaðar á Norðurlandi tjóðraðar niður með
járn-hlekkjum, hey fjúka og miklar skemdir verða við sjó á
bátum, hjöllum og veiðarfærum, einkum þegar stórstreymt
er og rok af hafi rekur brim og bárur langt yfir
malar-kamba, en þó er þetta ekkert i samanburði við alla
skiptap-ana, sem stormarnir gera. Sem dæmi má nefna, að á
ármi-um 1850—1877 (að undanteknum 1853 og 1875, sem engar
skýrslur eru fyrir) druknuðu við Island 2008 menn, 3 °/o
af öllum sem dóu á þeim árum; af þessum mönnum fórust
60 °/o i marzmánuði. Þegar hvassviðrunum eru samfara
frost og fjúk á vetrurn, hrekst fé og fennir, menn villast og
verða úti og mai’gt fleira tjón gera illviðrin.
Sum stórviðrin hafa orðið minnisstæð og verið i
frá-sögur færð og skulum vér hér telja fáein dæmi. 1479 kom
Olufarbylur, þá gátu menn eigi staðið og þá hrundu kirkjur
og önnur hús viða á Islandi, en sagt að turnar hafi brotnað
erlendis og 50 skip farist við England1). 1638 var fjúk með
*) Safn til sögu íslands I, bls. 58; III, bls. 718—719. Annálar
Björns á Skarðsá I, bls. 58.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
