Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Fjallagróður.
411
Um miðbik landsins byrjar einkennilegur fjallagróður
sjald-an fyrr en á 2000—2500 feta hæð. en á útkjálkum nær hann
miklu lengra niður. að 1000 fetum og sumstaðar lengra. Til
fjalla og heiða vaxa jurtirnar á melum, urðum, söndum og
hraunum oftast miklu dreifðara en i bygð og verða þvi
gisnari sem ofar dregur. A neðri hluta hálendis eru þó
sumstaðar á 1400—2200 feta hæð víðáttumiklar mýrar og
fióar, t. d. á Tvidægru, Miklumýrar upp af Hreppum,
Eyja-bakkar hjá Snæfelli og margar aðrar fjallamýrar. Mýrar
þessar eru að ýmsu leyti ólikar láglendismýrum. Yiða eru
i mýrum þessum afarstórar þúfur, sem menn kalla »rústir«
eða »dys« (I, bls. 164) með móa- og holtagróðri að ofan, en
mýragróðri að neðan. A vetrum eru mýrarnar frosnar, en
á vorin þiðnar jarðvegurinn smátt og smátt niður eftir; þó
helzt klakalag í jörðu alllangt fram eftir og þiðnar stundum
ekki alt sumarið, en jarðvegurinn er mjög fullur af vatni
fyrir ofan og neðarx klakalagið; þegar nú sprungur og göt
myndast i klakann, gengur grunnvatnið upp fyrir og
jarð-vegurinn bólgnar fyrir ofan, unz hann springur og leir- og
moldarleðja gubbast upp úr.
Samfeldur gróður gengur lengst upp á hálendið vestan
til, upp á heiðarnar Tvídægru, Arnarvatnsheiði og
Grims-tungnaheiði og svo upp af Hreppum norður undir Kjalveg.
Miðbik Islands utan jökla, fyrir ofan 2000 fet, má heita ein
samfeld eyðimörk, þó gróðrarblettir séu þar á víð og dreif,1)
en víðast eru jurtirnar i þessum blettum smávaxnar og
lúpu-legar vegna hvassviðranna á hálendinu. A blettum þessum
eru sumstaðar mýrasund með smáum starartegundum (Carex
rigida, C. lagopina, C. rostrata,- C. incurva o. fL), en langmest
er þar vanalega af rauðbreyskingi eða klófifu (Eriophorum
pólystachium). Sumstaðar er mjó brydding af grasi og
öðr-um jurtum fram með uppsprettum og lækjum, einsog t. d. i
Grafarlöndum, Herðubreiðarlindum og Hvannalindum, þar
er líka mikið af hvönnum. Fyrir ofan 2500 feta hæð sést
Uppdráttur yfir gróðrarbletti á hálendinu er í bók minni
„Grund-riss" með hæð þeirra yfir sævarmál.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>