- Project Runeberg -  Lýsing Íslands / Annað bindi /
415

(1908-1922) [MARC] [MARC] Author: Þorvaldur Thoroddsen
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

Bersvæðisgróður.

415

latifólium) einkennisplanta og er þar oft í stórum
fagur-rauðum breiðum; eyrarrósin er töluvert almenn jafnvel
langt uppi á hálendi, t. d. við Jökulsá á Fjöllum hjá
Kverk-hnúkarana. 2340 fet yfir sævarmáli. en hún vex lika alment
við ár niðri i bygðum.A eyrum vex einnig oft töluvert
af grávíðir og ýmsum vanalegum mela- og holtaplöntum.

Sandar eru margir og miklir á Islandi og eru þeir
með ýmsu eðli, einsog fyr hefir verið getið (I, 143—149).
A hinum miklu jökulsöndum í Skaftafellssýslu er litill gróður.
A Skeiðarársandi er á víð og dreif dálitið af eyrarrós,
fjöru-arfa. pungagrasi, gæsamat og steinbrjót; á Mýrdalssandi er
heldur ekki um auðugan garð að gresja, þar er aðeins
dá-lítill melur i roksandi og fáeinar súrur og pungagrös. Hið
kalda jökulvatn, sem i sífellu dreifist um sandana, eyðir
ásamt jökulhlaupunum öllum gróðri; við og við spretta þó
litlar fitjar fram með lækjum á þeim sandsvæðum, sem fá
að vera í friði um stund (Nýgræður á Breiðamerkursandi
o. s. frv ). Roksandur er algengur á Islandi bæði á hálendi
og láglendi, einsog fyr hefir verið lýst, þar sem hann er
mjög kvikur þrífst enginn gróður og stór svæði á
hálend-inu eru þessvegna alveg gróðurlaus; svo er t. d. viða nærri
Fiskivötnum og i sanddölunum milli Tungnár og Skaftár.
Par sem dálítill raki er i jörðu, heftist sandfokið, og þá
myndast sandfletir sem gróa upp; í fleti þessa koma oft
miklar frostsprungur og þar sezt gróðurinn að, fyrst mosi,
svo geldingalauf, svo nokkrar holtajurtir. Par sem
sand-fletir fyrst eru að gróa upp, liggja stundum marflatar rósir
af eltingu og ýmsar aðrar jurtir, t. d. víðir, hafa vaxið svo
á söndunum, að þær mynda hringa kringum miðdepil, þar
sem fyrsta jurtin hefir vaxið, og liggja marflatar á
sandin-um, liklega sökum illviðra. Melgresi (Elymus arenarius) er
mjög algengt í roksandi, bæði á láglendi og hálendi, þar
sem nokkur hreyfing er á sandinum, þó ekki ofmikil, og

1) Eyrarrósin blómstrar vanalega árlega uppi á öræfum, en
íMið-firöi blómgaðist hún aðeins tvisvar í 11 ár (1878—88) vegna
hafísnepj-unnar, sem svo oft leggur þar inn fióann.

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 16:17:57 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/lysingisl/2/0427.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free