Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
526
Rek.
og alt eðli sjóarins og hafa til þess alþjóðleg samtök
Rek yfirborðsins hefir líka mikla þýðingu fyrir smádýr þau,
sem neðar lifa i hafinu og á botni. Niður gegnum sjóinn
er sifeld rigning af líkömum smádýra og smájurta, sem
deyja á yfirborði, og notast þetta til fæðslu i hinum neðri
heimum, og hin lifrænu efni haldast lengi óskemd i
djúp-inu vegna kuldans, sem þar er. Skeljaagnir jurta- og
dýra-reksins, úr kisil og kalki, mynda með timanum þykk
jarð-lög á mararbotni (sbr. I, bls. 15—16). Af rekinu hafa hin
smáu krabbadýr einna mesta þýðiugu fyrir fiskana;
krabba-dýr þessi lifa á jurtareki og timgast stórkostlega i hinum
heitari mánuðum og fylla þá sjóinn með miljónum
ein-staklinga, á þeim nærast hinar miklu torfur af sild, loðnu,
trönusilum og öðrum smáfiskum, sem haga göngum sinum
eftir þessum smákröbbum, en svo eru þessir fiskar aftur
næring þorskfiska og margra annara stærri íiska.
Hinar ágætu og merkilegu rannsóknir Dana á eðli
sjó-arins kringum Island og athuganir þeirra á jurta- og
dýra-lifi hafsins og fiskiveiðum, hafa á seinni árum leitt margt
í ljós um eðli reksins kringum Island og samband þess við
fiskigöngur. Pó eru rannsóknir þessar eðlilega enn þá
að-eins byrjun, en það sem fundist hefir gefur von um mikinn
praktiskan og visindalegan árangur i framtíðinni.2) Rekið
við Island fylgir eðlilega hinum sömu lögum einsog sæ-
Hór við land hafa rannsóknir þessar mest verið framkvæmdar
á rannsóknarskipinu „Thor" (1903—1904), hafa þær verið mjög
þýð-ingarmiklar fyrir þekkingu á fiskalífi og dýralífi við strendur Islands
og gefið mikilsverðar upplýsingar um hrygningu fiska og um hin
fyrstu aldursskeið þeirra. Fyrir leiðangri þessum var dr. Joh Schmidt,
ágætur vísindamaður, hefir hann inest fengist við rannsókn fiskanna;
með honum voru tveir aðrir vísindamenn, Ove Paulsen, sem hefir
rannsakað rekið, og J. J. Nielsen, sem liefir athugað eðli sævarins,
hita, seltu, strauma o. fi.
2) Danir hafa sýnt mikla elju og dugnað í rannsóknum hór við
land og kostað til þeirra miklu fé, þeir hafa framkvæmt
sævarmæl-ingar allar og J)eim er að þakka mestöll þekking sem menn hafa um
eðli sjóarins við Island, liita, strauma, sævardýpi og úthafsbotn, um
rek og svifverur á yfirborði, um lifnaðarhætti fiska, hrygningu, vöxt
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
