Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Sævarormar.
589
sakaður. Af sævarormum er til fjöldi tegunda, Levinsen1)
telur 91 tegund, en þeir eru etiaust fieiri, grunt og djúpt i
sjónum. Margir burstaormar finnast i fjörum. í leir og sandi,
innan i tómum skeljum og i þangi. Alþektur er
fjörumaðk-urinn (Arenicola), hinar ormlöguðu sandhrúgur. sem hann
mvndar, sjást viða á leirum og fjörum, hann er sumstaðar
hafður i beitu. Flæðarmúsin (Aphrodite aculeata) hehr bursta
eða hár. sem glóa með gullslit og ýmsum litbjarma. hún er
fremur sjaldgæf, en menn höfðu fyrrum mikla trú á henni.
Af skerum og maðkamæðrum (Nereidœ) eru til ýmsar
teg-undir og halda menn að sumar valdi sjúkdómi í fé, sem i
fjöru gengur,2) Sumar tegundir gera sér kalkpipur og eru
algengar utan á skeljum og kuðungum. á þarablöðum og
víðar (Spirorbis, Serpula). Blóðsugur kvað sumstaðar vera
til i pollum og tjörnum og af hjóldýrum þekkjast nokkrar
tegundir. Vk er til ýmislegt af iðuormum, þráðormum og
stjarnormum, en alt þetta má heita órannsakað enn.
Af skrápdýrum (Eclunodermata) eru til margar tegundir,
nokkrar í fjöru, en flestar djúpt i sjó. Ltitken taldi 1857
15 tegundir,3) en síðan hafa margar bæzt við, þó lítið hafi
verið um þær ritað í samanhengi. Krossfiskur (Asterias
rubens) er algengur i fjörum og mörg önnur krossfiskakvn
dýpra i sjó (Ctenodiscus, Cribrella, Solaster o. fi.). Af
slöngu-stjörnum er til fjöldi tegunda, einkum i djúpum sjó,
Ophio-pliolis acideata er hér algeng og mörg önnur kyn hafa veiðst
með botnsköfum (Ophioglypha, Ophiacantha, Ophioscolex.
Ophi-octen o. ti.); af marfiækjum eru hér líka tegundir
(Astro-phyton), hárstjörnur (Antedon) o. s. frv. Af íguldýrum eru
til nokkrar tegundir; ígulker eru algeng i fjörum og eru
Echinus escidentus og Strongylocentrotus drÖbachiensis
algeng-ust og finnast, stundum alldjúpt í sjó, niður að 690 faðma
G. M. R. Levinsen: Systematisk-geografisk Oversigt over de
nordiske Annulata, Gephyre.i, Chætognathi og Balanoglossi. (Vid.
Medd. fra Naturh. Foren. 1882, bls. 160-251; 1883. bls. 92—350).
2) Landfræðissaga II, hls. 88, 97. Andvari 1888, hls. 81—82.
8) Chr. Liitken: Om de nordiske Echinodermers geogratiske
Ud-bredelse. (Vrid. Medd. fra Naturh. Foren. 1857, bls. 56—99).
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
