Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Heyannir
125
Heyannír. Gróðri túna heíir áður verið lýst i Lýsingu
Islands (II, 41(j — 418) 1) og um almennan heyaiia af túnum
hefii’ fyrr verið getið, og er hann mjög mismunandi eftir
rækt túnanna og ásigkomulagi, lika eftir árferði; þó hefir
árferðið ekki nærri eins mikil áhrif á vel ræktuð tún
eins-og illa ræktuð. I sumum sveitum brenna tún af of miklum
þurkum og viða kelur tún á vorin.2) Tún, sem lengi liggja
undir snjó á afdalabýlum og útkjálkum, gróa furðanlega
íljótt, þegar af þeim leysir, snjórinn skýlir þeim einsog hlý
ábreiða. Hafiskuldar á vorin eru viða i norðlægum
héruð-um meinlegir fyrir grasvöxtinn, og suddar, sem isum fylgja,
spilla nýtingu, svo oft er ekki hægt á útkjálkum að hirða
túnin fyrr en seint á haustin.
Aðferðin við heyvinnu og hirðingu hefir i öllum
aðal-atriðum verið hin sama frá þvi i fornöld og fram á vora
daga; fornmenn óku aðeins oftar heyi sinu en menn hafa
gert á seinni öldum. Heyvinnustörfunum er lýst i
Eyr-byggju (30. kap.) og i mörgum öðrum sögum, og með þvi
fátt er frábrugðið nútíðarháttum virðist ekki þörf á að tína
saman sögustaði þá, sem þar að lúta.
fýðingarmesta sumarvinnan er túnaslátturinn, og er þá
mikils vert að vel viðri, rekja og þurkur skiftist á
lientug-lega; misbrestur er þó oft á þessu, einsog sjá má af öllum
árferðisskýrslum frá ýmsum öldum. Túnasláttur byrjar
vana-lega i 11. eða 12. viku sumars, stundum fyrr og stundum
siðar eftir árferði og legu sveitanna á landinu.3) Sumstaðar,
þar sem góð rækt er í túnum, er síðar á sumrum slegin
há.4) Helztu heyvinnu-verkfæri hafa, jafnan verið orf og
ljár, hrifa og reipi. Ljáirnir voru fyrrum allir smíðaðir
’) Sbr. Botany of Iceland I, bls. 337-339.
2) Sbr. Skýrsla Búnaðarfél. Suðuramtsins 1874-76, Rvík 1877,
bls. 8-9.
3) Olafur Stepbensen stiftamtmaður telur mátulegt að fara að
slá, þegar bifukollan fyrst fer að fella fræ. Gömul Félagsrit VI, bls. 55.
4) Orðið »há« er enn notað í Noregi og kallað »Haa« í sömu
merkingu. Sbr. H. B,oss: Norsk Ordbog, 1895, bls. 304-8C5.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
