Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
132
Heyannir
um er liey oft sett i smásæti eða föng til varúðar, ef
rign-ing eða væta kvnni að koma á nóttuimi. t’egar útlit er
fyrir mikla væta, er he}rið sett i sæti, það er einsett röð
af föngum. af ýmislegri stærð. oftast þó svo, að hvert sæti
er mátulegt i sátu, en stundum eru þau stærri.1) Þegar
hey-ið er orðið svo þurt, að hugsað er til að hirða það, er það
oft sett í galta eða bólstra, sem vanalega eru likir sætum i
lögun, en miklu stærri og fangaraðirnar að minsta kosti
tvær. Stundum eru bygðir stórir sivalir galtar, seiliug
manns eða meira á hæð, og þykja þeir verjast vel i rign-
m
ingu.2) Sumstaðar á engjum er heyið látið standa lengi i
stórum göltum og þá tyrft yfir og borið grjót á. Stór sæti
eru stundum kölluð lanir, og eru þá föngin stundum sett i
kross, kalla menn þær þá langlanir eða krosslauir, eftir þvi
t
hvernig þær eru uppsettar. Olafur Stephensen ræður mönn-
um til að binda úr lönum, af þvi binda má 2—3 hesta eða
meira úr lön, segir hann það sé venja norðanlands, en syðra
hafi menn venjulega baggasæti, verður þá að sækja sátur á
marga staði og rökin verða mörg og tafsöm, en i lön eru
oft 10 sátur og ekki nema eitt rak.3) Stórir galtar eru stund-
um kallaðir heydes og svo voru þeir kallaðir til forna. Dalla,
er varð kona Isleifs biskups, fyrsta biskupsfrú á Islandi, sat
f ’
uppi á heydes, er Isleifur á bónorðsför sinni kom að
As-geirsá i Yiðidal 4) Arið 1335 er þess getið, að þá tóku
vatna-vextir miklir heydes og mann úr garði að Eysta-Skarði i
Leirársveit; 5) þar virðist heydes vera sama sem hey i hey-
’) Arið 1332 er getið um 10 hesta heys sæti undir Eyjafjöllum
(Dipl. isl. II, bls. 684).
*) Norðri V, 1857. bls. 5.
s) Gömul Félagsrit VI, bls. 64.
4) Biskupasögur I, bls. 54. Alexander Bugge hehr bent á. að
all-mörg íslenzk búnaðarorð eru komin úr írsku og sum úr engilsaxnesku:
úr írsku t. d. des (desjar), kláfur, tarfur, kapall. sofn, þust, úr
engil-saxnesku kál, páll o. s. frv. (Vesterlandenes Indtlydelse paa
Nordbo-erne i Vikingetiden, Christiania 1905, bls. 257—262). Ahrifin á búnað
hinna fornu Islendinga ve§tan um haf hafa efiaust verið mikil.
5) íslenzkir annálar 1888, bls. 349.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
