Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
330
Sauðfjárrækt
vatnssyslura 21’2—3 pcl., en af útigangsfé á Sléttu 4 —41/*
pd. að meðaltali. Hin sérstöku afbrigði hafa mismunandi
grófa ull eftir fóðri og beitilandi og mismunandi stór reyfi;
af útlendum kynblendingum hefir stundum fengist mikið
meiri ull en af almennu fó. Togið og pelið af fénu i
Stranda-sýslu er grófara en á sömu afbrigðum i Húnavatnssýslu og
Eyjafjarðarsýslu.1) Magnús Ivetilsson segir, að hvað
ullar-lag snerti, sé tvennskonar fé á Islandi. starhært fé og
ull-argott. Hið fyrrnefnda er togmikið og lagðurinn litið eða
ekki hrokkinn, en þelið er litið og slæmt, hið siðarnefnda
hefir litið tog og hrokkið, og mikið og mjúkt þel; telur
hann að hið starhærða fé muni vera úrkynjun úr þvi
ullar-góða. »Starhærðu fé er svo varið, að sú gamla ullin skilur
sig altið frá hinni nýju, þvi togið er svo mikið. að það
skil-ur altið á milli, og með því þelið það forna og nýja nær
aldrei saman, svo sameinast aldrei sú forna og nýja ullin,
svo að þó menn vildu þetta fé klippa, hafa menn þar við
tvöfaldan skaða, en engan ábata.« Horfé er heldur ekki til
neins að klippa »þvi allir vita, að af þvi dettur ullin, og
hafa menn mikla mæðu og fy^rirhöfn að láta hana lafa
á þvi, svo menn verða að huýta saman lagðana og
stundum sauma á það leppa, þvi það er mannsbert
undir.t2) Magnús Stephensen telur klipping sauðfjár varla
eiga við á íslandi vegna útigangsins, enda yrði þá að klippa
sauði i maí. ær í júni og lömb á vetrum.3)
Fjármörk. Áður en fó fer á fjall, verður það alt að vera
markað, og lömb eru vanalega mörkuð 7—8 dögum eftir
geldingu. I fornöld var lögboðið að allur fénaður skyldi
vera markaður, þó er það tekið fram i réttarbót 1294, að
menn sekist eigi. þó kálfar, lömb, kið og grisir séu
ómark-aðir meðan i sjálfs manns landi ganga.4) Hafa menn þá til
forna liklega haft hin sömu eyrnamörk eins og enn eru
notuð eða svipuð þeim. Færeyingar hafa eyrnamörk á sauð-
Biinaðarrit XXI. bls. 87, 88, 91, 94; XXII, bls. 309.
*) Magnús Ketilssov: Sauðfjárhirðing. Hrappsey 1778, bls. 104—106
2) Veterinær-Selskabets Skrifter I, bls. 189.
4) Dipl. isl. II, bls. 287.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
