Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Sjiíkdómar sauðpenings
413
borið i lömb þegar á fyrri liluta 19. aldar. ^Pegar eg var
uugur«, segir Olafur Sigurðssou i Asi, »var af sumum
not-lið vel mulin og sigtuð aska til ofaniburðar, var hún af
þeim álitin áreiðanlegt lúsameðal, og eigi sögðu þeir að
hún skemdi neitt ullarvöxtinn, eða eyddi sauðfitunni; ekki
sá eg heldur að svo væri, því eg skoðaði hjá þeim lömb.
En mjög var seinlegt að bera hana í, þar eð hverjum
lagði þurfti að fletta sundur um alla kindina«.!) Svipuð
aðferð var, að sögn Guttorms prófasts Pálssonar, höfð við
lömb i Múlasýslum, og hann bætir við »sumir hafa og
þveg-ið fráfærulömb sin eður borið i þau hákarlsljsi áður á fjall
voru rekin«.2) Nú munu þrifaböð á sauðfé vera farin að
tíðkast allviða, þó ekki eins viða og skyldi.3)
Af algengum sjúkdómum, sem oft gera mikið ógagn,
má ennfremur nefna ormasótt, skitupest og lungnaveiki.
Ormasýkin hefur á seinni árum gert mikið tjón i jmsum
héruðum á Islandi. Ormar i lungum og meltingarfærum
(jmsar tegundir af strongylus) eru mjög algengir i sauðfó,
sem fær þá með heyi og vatni og getur jafnvel andað að
sór ormaeggjum í lieyryki. Ormum þessum getur stundum
fjölgað svo gej^st, þegar lifsskilyrðin eru lientug fyrir þá,
að þeir bráðdrepa skepnurnar, en stundum dragast þær upp
með lungnaveiki og lifsjki, sem ormar þessir valda. Með
köfium er mikill faraldur af þessari ormasjki, stundum er
húu kölluð iungnadrep, þegar ormarnir leggjast mest i
lung-un, en stundum skitupest, þegar þeir skemma meltinguna,
alþjða blandar þvi þessum sjúkdómi oft saman við aðra
sjúkdóma af alt öðrum uppruna. Pað hefur verið sagt, að
kindurnar fengju lielzt orma, þegar þær ganga á votlendi,
en þó einkum eftir vofcviðrissumur. I>ó getur eliaust oft
brugðið út af þeirri reglu, ormasjkin hefur á seinni árum
líka gengið i þurrlendum hóruðum. Yeiki þessi mun áður
^) Tímarit bókmentafélagsins XV, 1894. bls. 226.
s) Fjalikonan XV, 1898, bls. 4.
*) Um sauðfjárbaðanir, Freyr VI, bls. 89-93; VIII, bls 39-40.
Lögrjetta 1913, nr. 23—24. Jón H Þorbergsson. Um birðing sauðtjár
Rvík 1912, bls. 14-17, 34—35. Hallgr. Porbergsson: Prifaböðun
sauð-fjár (Norðurland V, 1905, bls. 45-46; VII, 1907, bls. 79-80).
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
