Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sider ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has been proofread at least once.
(diff)
(history)
Denna sida har korrekturlästs minst en gång.
(skillnad)
(historik)
vorte raadande paa grunn av dansk framvokster. Det hev
ikkje vorte spurt so mykje etter kva nordmannen sagde.
Det er av interesse her aa leggja merke til noko som
me finn hjaa Jessen. Han dryfter fyrst i avhandlingi si
m. a. det spursmaalet, kva som er det rette namnet for eit
land. Um det segjer han: «Naar man spørger, hvad et
lands rette navn er, er det ingenlunde det som naboer eller
fremmede behage at betegne det med, men det som
landets børn bruge (understrika her), hvilket er
ligesaa rigtigt, som at det er en persons rette navn, som
han selv kalder sig, og ikke det, som efter en fremmed
udtale er oversat» (s. 141). Det rette namnet for Jessen skulde
daa ha vore Norrige. Men til slutt i avhandlingi upplyser
han like vel at ikkje berre dei fleste i nyare tid, men han
sjølv med skreiv Norge, «ligesom der skrives i det
Kongelige Cansellie». Kancelliet var avgjerande, endaa til
for Jessen, som hadde teoriar. Sjølvsagt kann ein ikkje
draga beinveges slutningar fraa dette attyver. Men det
ligg nær aa tru at fyrst og fremst det danske
kongskancelliet hev gjeve mynstret den gongen ogso som «Norge»
fekk makti i dansk skriftmaal. Og ein hev ikkje prov for
at det danske kongskancelliet ikkje bygde paa dansk
grunnlag.
Naar ein skal setja skrivemaaten i notidi, kann ein
ikkje i dette tilfellet meir enn elles leggja vekti paa kva som
er det tradisjonelle i bokmaalet. Det er tvo umsyn ein
lyt gaa ut ifraa: umsynet til det som hev vore skrivemaate
i norsk maal fraa gamalt, og umsynet til ekte folkemaal
no. Sidan folk segjer namnet paa so mange maatar no,
og folkemaali ikkje samlar seg avgjort um nokor einskild
nedervd form, er det naturlegt at umsynet til det
historiske fær vega mykje.
I nynorsk hev dei ut ifraa desse umsyni so godt som
berre nytta det gamle usynkopera namnet, anten skrive
Norig (Aasen o. fl.) eller Noreg. I 1905 fyreslo seinare
stortingsmann Olav Moe at alle skulde «samla seg
um ei eins, fast staveform og i framtidi halda fast paa
denne». Det var nett daa tidi til det, skreiv han. Han
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
