Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
<208
])ó töluvert stálgrárri; þyngdin er nálægt 19.
Plat-ína hefir pann ágæta eiginlegleika, að svo má heita, að
hún sé óbræðileg, og örfá efni vinna á henni. Er hún
pví mjög notuð af efnafræðingum við kemiskar
rannsókn-ir, t. a. m. í deiglur og præði, er purfa að pola mikinn
hita. Platina var ákaflega dýr, en hefir nú heldur fallið
í verði. Mest finnst hún í Suður-Ameríku og Ural.
Kvikasilfur er tinhvitt á lit; pyngdin 13,6. Er
pað ávalt fljótandi (bráðið) í vanalegum lopthita, en
storknar i 40° frosti á Celsius. Kvikasilfur finnst
sjaldan hreint, en mest með brennisteini (zinnober).
Kvikasilfur er haft i hita- og loptmæla (thermometer
og barometer), við spegilgjörð, i meðul o. fl.
Blend-ingur af kvikasilfri og öðrum málmi er kallaður
am algam.
Kopar eða eir er rauður að lit, mjög
beygjanleg-ur og seigur; pyngdin 8.5—9. Hann finnst sjaldan
hreinn, en er optast samlagaður brennisteini og fleiri
efnum (koparkis, mislitt koparkís).
Eir er einn hinn fyrsti málmur, sem menn pekktu,
og var fyrst hafður i vopn og önnur verkfæri. ISÍú er
hann hafður i margs konar smiðar, svo sem katla og
könnur, smápeninga, skipasaum og klæðningu o. m. fl.
Vatnsílát úr eir verður að tina innan, pvi annars sezt
á pau grænleit húð eitruð (spansgræna). Eir
samlag-ast vel öðrum inálmum; hefir pað mikla pýðingu fyrir
málmiðnaðinn.*
*) Látún er 71,5 hlutar eir og 28.5 zink. Tannbak
84.5 eir, 15,5 zink. í nýsilfri er meira en
helm-ingur eir, en hinn hlutinn nikkel og zink.
Klukkukopar og fallbyssumálmur er eir
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
