Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
<219
að öðru leyti er raönnum mjög ókunnugt um innri
hluta jarðarinnar.
f»ó jörðin sé nú köld og föst að utan, en
einung-is bráðin að innan, pykjast menn pess pó fullvissir, að
hún hafi eitt sinn öll verið íljótandi sökum hita. En
pað er eðli sérhvers hlutar að kólna, ef hann gefur
stöðugt frá sér hita, en fær ekki jafnótt hita frá
öðr-um hlutum eða nýtt eldsneyti. til þess að halda
hon-um við. þannig var ura jörðina; hún gaf stöðugt frá
sér hita út í hinn kalda geira umhverfis, og kólnaði
þvi smátt og smátt og þéttist; efnin runnu saman að
utan, og utan ura eldkjarnann, ef svo raætti að orði
kveða, myndaðist föst skorpa.
Að jörðin hafi eitt sinn verið öll fljótandi má
með-al annars ráða af pví, að eðlispyngd jarðarinnar
allr-ar er raikið raeiri en efna peirra, sera í yfirborðinu
eru. Meðalpyngd allra bevgtegunda, sem eru i
jarð-skorpunni, má telja 2,5, en meðalpyngd alls
yfirborðs-ins, lands og sjávar, er varla 1,6. Aptur á móti er
eðlispyngd allrar jarðarinnar hér um bil 5,6. Innan
i henni hljóta pví að vera mikið þyngri efni að tiltölu,
Er pað lika eðlilegt, pvi á meðan hún var fljótandi,
hafa pyngstu efnin, eptir pyngdarlögum allra hluta,
dregizt inn að miðdepli hennar, en léttari efnin
orð-ið utar.
Fyrst var jarðskorpan mjög punn og rifnaði si og
æ, og upp um glufurnar vall hraaneðja að neðan og
myndaði bungur, hæðir og fjöll; sumstaðar lyptist hún
og seig á öðrum stöðum. Hina fyrstu skorpu
jarðar-innar hafa raenn kallað fr umfjöll, eða
frummynd-un. og má telja frumfjöllin undirlag allra hinna síðari
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
