Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
<226
t. a. ra. salt. gips eða kalk. £>egar vatnið fellur úr
loptinu, eru i því ýms efni t. d. kolsýra, súrefni og
köfnunarefni. Yatnið tekur einnig i sig mikið af
kol-sýru, ef pað rennur um jarðveg, par sem mikið er af
rotnuðum jurtaleiíum. Bæði hún og súrefnið hjálpa
siðan vatninu mjög til pess, að leysa sundur
efnasam-böndin í jarðveginum og bergtegundunum, sem það
sigur i gegnura. Nokkuð af kolsýrunni saralagast pá
öðrura efnura, og verður eptir. En vatnið fyllist
stöð-ugt raeir og raeir af ýrasura uppleystura efnum; koma
pau siðan upp með heitura eða köldura uppsprettum.
pegar vatn, hlaðið ýmsum efnum, kemur upp úr
jörðinni, gufar pað opt allt upp, en hin uppleystu efni
verða eptir og dragast pá stundura saraan i kristalla.
f>egar slíkt vatn fer í gegnurn kletta, setjast
stein-efnin í holurnar og fylla pær ; stundum keraur fyrst
skán innan á holuveggina, og sraátt og smátt hleðst
svo innan á hana. Stundum f’yllast og gangar og
hellar neðanjarðar af efnum, sem vatnið ber pangað
og skilur eptir (kalkhellar). Heitar uppsprettur.
hver-ar og laugar, bera með sér langt urn meira af
upp-le.ystum efnum en kaldar, nema kalda vatnið sé pvi
meira blandað kolsýru. Með heitu uppsprettunum
keraur optast raest af kísilsýru; svo er t. d. um Greysi.
Hverahrúðrið kringum liann er mestmegnis kísill. Með
köldu kolsýru-uppsprettunum keraur opt fjarska
raik-ið af kolasúru kalki. Slikar uppsprettur eru hvergi
fieiri en á Ítalíu og par nærri. Hér flytja
uppsprett-U’. lítið af kalki, enda er litið af pri í jarðvegi hér,
mikið af kísil i ýmsum samböndura.
•"’i" r,it’?r snjór. sem aldrei piðnar.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
