Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
1(146
lögsögumanna tal og lögmanna.
sagnir og í mörgu merkilegar. Til eru enn skýrslur þeirra
nefndarmanna til konúngs um ásigkomulagib á Islandi, og kom
útaf þeim me&al annars tilskipun 15. Mai 1705, sem átti af> bœta
rbttindi leiguliba í ymsum greinum.
1705 eptir alþíng sagfei Sigur&r Björnsson af sér
lögmanns-dæmi, og tólc þá Páll vi& því, en á þínginu sjálfu var hann í
sæti Gottrups, því liann kom ekki á þíng. þá var birt á þíngi
konúngsbréf um lögréttumanna nefnu eptir Norsku-lögum (kon.
br. 24. Marts 1705; Lagas. Isl. I, 621), og vildi Niels Kier, sem
var í amtmanns sta&, heiinta a& því væri þegar gegnt, en
lög-menn og lögréttumenn allir voru í mdti, og einkanlega Páll
Vídalín, sem baf&i or& fyrir þeim. Ari& eptir gekk á sömu lei&,
og svo enn 1707.
þegar Oddr Sigur&arson var kominn til valda jukust enn meir
óeyr&ir og þras og málaferli; lögmenn voru svo nær sem aldrei
samdóma. 1712 var Páli lögmanni stefnt til alþíngis níu stefnum
fyrir yíirréttinn. Hér var ekki heldr teki& smátt til, því þa& var
vani a& dæma menn, í hverju máli a& kalla, frá æru, embætti og
eignum, og í sektir þar a& auki. A alþíngi ári& eptir (1713) var
Páll búinn a& nefna logréttumenn og haga til dóma; þá lýstu
þeir hinir „fullmektugu" (Oddr og Páll Beyer) hann afsettan
lög-mannsdæmi fyrir margar og þúngar sakir sem á honum stæbi.
Settist þá Jón Eyjólfsson varalogma&r í sæti hans. Yfirréttrinn
dæmdi hann þá afsettan dómara embætti um hrí&, þar til konúngr
skæri úr livort hann skyldi mega halda því e&r eigi. þessar
útistö&ur Páls lögmanns voru þartil 1716, en í bréfi 7. Juli 1714
(M. Ket. iii, 459) skipa&i konúngr a& bann skyldi halda hálfum
lögmannslaunum. 1715 fór Páll utan, og dæmdi þá hæstiréttr
um vetrinn (1716) f málunum; liélt Páll lögmannsdæmi, en mátti
gjalda nokkrar sektir; kom Páll út um sumari& eptir þíng, og hélt
sí&an lögmannsdæmi til dau&adags.
1719 var lögmönnum enn skipa& a& halda fram Iagaverki
því, sem byrja& var 1688. Páll Vídalín liefir og sami& frumvarp
til lögbókar, sem enn er til. IIi& þri&ja verk hans (auk
jar&abók-arinnar og lögbókarinnar) er Skýríngar um fomyr&i Jónsbókar.
IIiö fjdröa er rit hans um vi&reisn Islands, sem kunnugt er undir
nafninu itDeo, regi, patriæ", og er gefiö út í ágripi Jóns
Eiríks-sonar, en aldrei í heilu lagi. þessi eru merkilegust hans rita.
Páll lögmaör var ágætt skáld, og hefir ort nokkra af vorum beztu
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
