Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
422
VARKARMT GUÐIiRANDS BISKtTPS.
Áma og úr Jónsbók, svo sem til að sýna konúngi, að engin
þörf væri á nýjum lögum; en vildi konúngr nú eigi láta við það
standa, þá kváðust þeir ófærir til fyrir sakir fáfræði sinnar að
búa til frumvarpið, og yrði því konúngr að leita sinna manna
um þotta mál1. lvonúngr let sér þetta lynda og liðu nú þrjú
ár að ekki varð til tíðinda, en þá kom bréf út 20. marz 15632;
segir þar, að allir þeir er sannir yrðu að frændsemisspelli eðr
sifjasliti, skyldu dauða sekir og fyrirfara öllu fé sínu, en um
hórsakir og þær sakir aðrar, sem hegníngar væri verðar, en eigi væri
hegnt í lögum Íslendínga, slcyldi fara eptir resessi Kristjáns þriðja,
er þá var fyrir 5 árum síðan orðinn lög í Danmörku. pað er víst, að
Páil Stígsson liafi útvegað þetta bréf; hafa og allir eignað honum það,
en enginn af honum borið, enda var það eptir honum, því hann
var grimmr maðr og gjörræðisfullr; er það og auðséð á bréíinu,
að konúngi liefir verið sagt, að hér í landi væri engin lög um
frændsemisspell og liórdóm, og sá oinn hefir sagt konúngi þá
sögu, er eigi hefir vitað af Kristinrétti Árna biskups, og til
slíkrar fávizku var Páli Stígsson allra manna líldegastr, er þá
voru á íslandi. pað er cigi að marka, þó Guðbrandr biskup
vili gjöra Pál Stígsson dýrðlegan, því lionum hefir líkað
ein-ræði hans og grimmleiki, enda hafa aðrir menn orðið til að
vegsama hann, er voru honum óskaplíkari, og mun varla nokkur
maðr hafa svo ómaklega þegið lof af Íslendíngum sem Páll
Stígsson, því hann hefir oss einna óþarfastr verið allra
höfuðs-manna, annar en Knútr Steinsson3. Íslendíngar tóku svo í
þetta mál, að Páll Stígsson sá sér engan veg til að koma
laga-boði þessu fram eðr fá það samþykkt á alþíngi, en hinu gat
hann áorkað, að 24 iögréttumenn dæmdu Stóradóm og föru í því
efni of mjög eptir harðýðgi danskra laga. Tilskipunin 20. marz
1563, er fyr ei’ getið, heíir því aldrei orðið að lögum á íslandi,
þótt margir hafi ætlað svo; því fyrst er það, að hún gat eigi að
’) Bæði bréf þessi eru prentuð hér að framan í riti Guðbrands biskups
(368—370 bls.), og því getum vér þeirra eigi framar á þessum stað.
2) þetta bréf er líka prentað að framan, 370—371 bls.
3) Kórsbræðr i Niðarósi gáfu Páli Stígssyni þann vitnisburð, þá er hann
var sendr til þeirra í fjárbænir fyrir ICristján konúng þriðja, að liann
hefði rænt öllu, og eigi hefði eldsbruni gjört þeim ineira fjártjón en
hann gjörði. Sjá bréf 26. okt. 1558. Pinns Hist. eecl. III., 84.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
