- Project Runeberg -  Safn til Sögu Íslands og Íslenzkra Bókmenta / Þriðja Bindi /
593

(1856-1939) [MARC]
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

UM ÍSLENZK MANNANÖFJí.

593

Sigríðr, £>órríðr = furíðr) er það ávalt felt úr. feir, sem nú
láta dætr sínar heita t. d. Guðfríði eða Sigfríði, vita líklega ekki,
að þetta eru sömu nöfn og Guðríðr og Sigríðr, og hins vegar er
hið nýja nafn Jóríðr (en ekki Jóreiðr) sama og Jófríðr. Sum
þessara nafna eru með algengustu kvennanöfnum hér á landi,
svo sem Guðríðr, Sigríðr og furíðr, enda eru þau þess verð, að
þeim sé haldið uppi, því að flest þeirra eru bæði fögr og
þjóð-leg, ef þau eru látin óafbökuð. Hólmfríðr mun hafa verið fátítt
nafn hér á landi í fornöld, hafi það annars til verið, því að það
finst hvergi í fornsögum vorum, nema sem sænskt nafn, enda
er það algengt á sænskum rúnasteinum (S. Bugge: ANO. 1870,
195. bls., Lilj.). Mildríðr finst eigi í fornbókum islenzkum, en
tíðkast nú í Noregi, og líka hér á stöku stöðum, hvaðan sem
það er hingað komið. Forliðrinn Mild- finst annars ekld í nöfnum
hér á Norðrlöndum (þó hefir iViilderna verið í Danmörku á 14.
öld, eptir 0. N.) en á Englandi voru slík nöfn tíðkanleg, og eru
þar nefndar (á 7.—8. öld) 3 systur konungbornar »Milburga«,
»Mildritha« og »Milgitba« (Mon. h. Br. I. 534). »Mildritha«
var talin heilög mær (»virgo sanctissima« M. h. Br. I. 649) og
má vera, að þaðan sé Mildríðar-nafnið komið til Noregs og
Is-lands.

36. -fús er orðstofn, sem táknar löngun til e-s, og finst í
viðlið fáeinna íslenzkra karlmannanafna (Sigfúss, Yígfúss, sjá
síðar) og nokkurra gotneskra, t. d. Adalfuns (fús til að vinna
sér til ágætis), sbr. Roþfos (Hróðfúss) á Gotlandi (Dietr.). Sömu
þýðingar er -gjarn, sem kemr líka fram í nöfnum hjá Gotum,
t. d. Fridigern(us), og hefir hér fundizt til skams tíma eitt nafn
af þeim stofni (Lífgjarn) en mun nú lagt niðr.

37. Garðr var stundum haft fyrir mannsnafn út af fyrir
sig í fornöld, (DN., Bk. I. 715) og optar í samsettum nöfnum.
í>ó finnast fá nöfn, sem byrja á Garð- (Garðarr, fs. Gerðarr) en
fleiri, sem endast á -garðr. t. d. Freygarðr, Grjótgarðr, Valgarðr,
Végarðr, forgarðr. pó virðast öll þessi nöfn hafa verið fremr
fátið í fornöld, nema i einstökum ættum1), og nú tíðkast ekk-

1 Grjótgarðr var ættarnafu í Háleygjakyni (sett Hlaðajarla, Lu. I. 17,

II. 28 o. v.). Skozkr jarlsson er nefndr Grjótgarðr í Nj. (83—84.
k.}, en líklega hefir hann í rauninni heitið Gregorius, (sbr. skozka
ættnafnið Mac Gregor), en fornmenn vikið við nafni hans eptir
sínu máli, svo sem þeim var títt, enda vita menn, að þessnm 2
nöfnum var blandað saman í Noregi.

38*

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Mon Dec 11 18:04:32 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/safnsogu/3/0603.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free