Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
686
UM ÍSLENZK. MANNANÖFN.
er nefnd Ölrún (Völ.-kv.). Af orðinu öl eru líka mynduð nöfnin
Ölver (= Alvér, af öl og vé, sjá hér áðr), Ölvaldr og Ölviðr,
en ekkert nafn af þessum stofni er nú tíðkað hér á landi, nema
Ölveig, sem er þó fánefnt mjög, en finst sumstaðar á
Austr-landi.
163. Özurr var eigi ótítt nafn i fornöld, en er nú mjög
fágætt orðið. fýðing þess er nokkuð óljós, en með þvi að
nafn-myndin Antsuar íinst á rúnasteinum, jafnframt Usur, og Answar
í fornsænsku (Lundgr.: Personnamn, 13.) jafnframt Atsur eða
Assur, þá er liklegt að nafnið sé dregið af forsetningunni
and-og sðgninni svara, og tákni þann, sem heldr svörum uppi eða
er greiðr til andsvara.
Nú hefir verið minzt nokkuð á flesta þá orðstofna, er nöfn
vor eru mynduð af, o: þau sem af þjóðlegum rótum eru runnin,
og haldast við enn hér á landi. Skal nú að lyktum getið
nokk-urra nafna, sem eru eigi af germönskum stofni, en hafa þó
lengi tíðkazt meðal vor, og eru því búin að ná nokkurskonar
hefð í málinu.
Fyrst má telja það, að forfeðr vorir tóku þegar í heiðni
ýms nöfn upp eptir írum og Skotum, er þeir áttu svo mikið
saman við að sælda, enda komu hingað í landnámstíð ýmsir
írskir menn með írskum nöfnum (Bekan, Dufan, Dufþakr,
Kal-man, Kjaran, Kýlan o. fl.), en þó er miklu f’ærra af írskum
nöfnum í sögum vorum en vænta mætti, eptir þeim fjölda
land-námsmanna, er kom vestan um haf með skuldaliði sinu, er
margt mun hafa verið af vestrænu (keltnesku) bergi brotið, og
sýnir þetta með öðru, hversu þjóðerni Norðmanna hefir verið
ríkt og öflugt vestan hafs, að málið skyldi ekki verða fyrir meiri
áhrifum frá Vestmönnum. Af þeim nöfnum í Ln., sem vafalaust
má telja keltnesk, virðast fæst hafa haldizt hér til lengdar, heldr
ryðja norræn nöfn sér hvervetna til rúms í hinum írsku ættum
(sbr. W. A. Craigie í Ark. X. 150). Á Sturlunga-öld er svo
að sjá, sem ýms þeirra vestrænu nafna, er höfðu þó gengið í
ættum nokkuð fram yfir landnámstíð, svo sem Kaðall (Cadell,
Catel), Kjallakr (Ceallach), Kýlan (Cuilen), hafi verið lögð niðr, og
önnur á förum, svo sem Dufgus (er breyttist í »Dugfúss« eptir
íslenzkri tungu), Konáll (Conal) og Kormákr (Cormac), en þá
eru eptir Kjartan (Muirkertach), Koðran (Gavran? eða Cadroé?),
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>