Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
800
ferðir, sigl1nga.r og samgöngur.
ungs annál segir aö eins við árið 1154 »útkváma Nicholás
ábótas og eins segir í Flateyjar annál, sem um það skeið er
litið annað en afskrift af Konungs annál; i Gottskálks annál
er þetta að því levti ógreinilegra, að eigi er greint hver
Nikulás var. En lítil ástæða er til þess að ætla, að Nikulás
þessi hafi verið Sæmundarson, eins og E. C. Werlauff og
fleiri hafa ætlað af því að svo stendur i einu ungu
pappírs-handriti af annálum1), því að það er ritvilla og föðurnafn
Eyjólfs prests Sæinundarsonar í- Odda, sem er í sumum
ann-álahandritum nefndur rjett á eptir Nikulási ábóta. Einnig er
útkoma Nikulás ábóta sett 1153 i handriti þessu, en það er
skakt. I hinum fornu ábótatölum, sem eru upphaflega sett
saman i byrjun 14. aldar, er einungis nefndur Nikulás ábóti
að ÍVerá, en enginn ábóti að Þingeyrum með þvi nafni. I
eldra handritinu (AM. 415, 4to, skrifað um 1312) er hann
kallaður Hallbjarnarson, en Bergsson i hinu yngra
(Stokk-hólm. Nr. 5 fol., skrifað um 1360).2) í afskrift þeirri af
Guð-mundar sögu Arasonar, sem áður var nefnd, er Nikulás
nefndur Bergþórsson,3) en afskrift þessi er frá 17. öld og
ekki nákvæm. Allar þessar missagnir um föðurnafn Nikulás
ábóta hafa ásamt nokkrum missögnum um dauðaár hans
valdið þvi, að Finnur biskup Jónsson hefur ætlað að tveir
ábótar með þessu nafni hafi verið uppi samtíða, og hafi
ann-ar þeirra verið ábóti i 3?ingeyrarklaustri (f 1158), en hinn í
Þverárklaustri (f 1160). Eptir Finni biskupi hafa siðan flestii’
farið.4) En eptir þeim heimildum, sem nú eru kunnar, er
engin ástæða til að ætla að um tvo ábóta sje hjer ab ræða.
Arið eptir að Nikulás Bergsson kom úr útanför sinni, setti
Björn biskup Gilsson klaustur að 3?verá i Eyjafirði og
skip-aði hann Nikulás ábóta yfir það. Nokkru síðar var fullgjöi’ð
dómkirkja sú, sem Klængur biskup ljet gjöra í Skálholti og
staðið hafði i smiðum síðan 1153. Hann bauð þá Birni Hóla-
i) AM. 421, 4to frá 17. öld; ísl. ann. 1847, bls. 64, árið 1154; sbr.
ísl. Ann. udg. af G. Storm, bls. XXXH, LI—LVII; Kalund, Katalog
over den Arnamagnœanske hándskriftssamling I, 627. ’’) Dipl.
Isl-in, 28, 153. 3) Bps. I, 407. 4) Hist. eccl. Isl. IV, 30-31, 41; sbr.
E-C. Werlauff, Symbolæ ad geograpliiam medii ævi, bls. 4; K. Keyser,
Efterladte Skrifter I, 555; Sveinbjörn Egilsson, Kitgjöröir tilheyrandi
Snorra-eddu. Rvík 1849, bls. 249; Janus Jónsson, Timarit Bókmfjel.
VIH, 183, 200.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>