Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
300
DÓMKIRKJAN Á HÓLU.M
SAFN V
ekki verið á altarinu, heldur viðlosa þvi; »gengu þau
þá í kirkju um aptansöng og komu um hymna fyrir
Magnificat undir skrin Þorláks biskupsa1). Yfir háaltari
Hóladómkirkju stóð skrin Jóns biskups eins og sagt
hefur verið. Þegar segir, að Nikulás ráðsmaður hafi
lagt staðarlyklana á skrínin2), þegar hann fíúði fyrir
háaltarið undan ofríki Ögmundar biskups, á vafalaust
að standa: á skrinið, þ. e. Jónsskrin, enda stendur svo
í annari frásögu3). Brikarölturu voru til forna opt svo
gjörð, að yfir þeim var himin á fjórum súlum, og stóðu
súlurnar út af hornum altarisins, og var handa presti
og þeim, sem honum þjónuðu, nægilegt rúm undir
þessum himni. Var hann 5rmist úr steini eða tré. Voru
það helzt háölturu og önnur hefðar-ölturu, er með
þeim útbúnaði voru. Eins og áður hefur verið sagt, var
háaltari Iióladómkirkju með þeirri gerð. Staður sá, er
vitnað var i, leyfir engan efa. Þar segir, að Auðun
biskup hafi látið »penta húfuna, færa innar húfuna á
háaltarið; voru þar (þ. e. undir húfunni) áður kistur
og annar harki«4). Húfan er óefað sá himin, sem
kall-aður var á latinu ciborium6). Háaltarið í
Skálholtsdóm-kirkju var og með húfu, og virðist Páll biskup hafa
látið gjöra hana, því hann lét siðasta sumarið sem
hann lifði koma húfuvið úr Noregi6). Getið er þess í
Oddaverjaannál, að húfa Skálholtskirkju hafi farist i
brunanum 13097), en þó er staðurinn bersýnilega
eitt-hvað brenglaður. Optast var það, að í miðri húfunni
héngi huslkerið — ilátið undir sakramentið —; mun þetta
altari einmitt draga af þvi nafn sitt »ciborium«, sem
dregið er af »cibus«. Hér á landi er einmitt einu
sinni á 15. öldinni getið um «huslker hanganda«8), og
er þetta alt full sönnun þess, að þessi allaristegund hafi
1) B. S. I, 382. 2) B. S. II, 319. 3) B. S. II, 330. 4) B. S. I,
830 sbr. 890, sem pó segir altarið fært innar i húfuna, sem
kem-ur í sama stað niður. 5) Wallem bls. 55 vill helzt koma hér að
fornri luifu vondri í D. I. V, 301, sem vitanlega er biretti eða
fontshúfa, en játar pó, að pað sé í lausu lopti. 6) B. S. I, 144.
1) I. A. 487. 8) D. I. V, 325.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
