Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
402 DÓMKIRKJAN Á HÓLU.M SAFN V
nefndur: »einn dymbill eður þríhyrnt tré með
nokkr-um gömlum járnpípum og sfétt af tré undir»1). Er
auð-séð að þetta er ekki dymbill, þótt svo sé kallað, heldur
vafalaust organ, sem hefur verið ónýtt orðið. Það hafa
ef til vill víðar verið til orgön á íslandi á miðöldum,
þó nú sjái þess hvergi stað; íslendingar voru og eru
enn nýungagjarnir og tilhaldssamir, og spyrja þá ekki
alt af pyngju eða forsjálni ráða.
Bœkur Hólaliirkiu.
Þegar rent er augum yfir bókaskrár islenzkra
kirkjumáldaga reynist eignin bæði lítil og ófjölskrúðug.
Eru það allajafna litið annað en tíðabækur, sem fyrir
manni verða, og þó af svo skornum skamt, að sumar
kirkjur eiga engar, en aðrar svo fáar að ekki voru þær
messu- eða tíðafærar á sínar eigin bækur. Hér áttu ekki
að eins minni kirkjur hlut að máli, heldur einnig heldri
kirkjur. T. d. vantaði Sauðaneskirkju 1360 tiðabækur
frá páskum til Jónsmessu eða 2—3 mánuði2). Mun hér
orsökin til þess að Gyrður biskup skipar 1359 að
prest-ar skuli hafa eignast tíðabækur innan fimm ára a). En
um vandræðin verður að kenna hinu gifurlega
bóka-verði þeirra daga. Aðrar bækar, sem kirkjur áttu voru
helst heilagramannasögur á norrænu, islendingasögur
og íslenzk guðslög og manna. Af útlendum bókum var
sáralitið, og mun því meðfram hafa valdið kunnáttuleysi
klerka4). Ýmsar heldri kirkjur eru þó í þessu efni betur
á vegi staddar, svo Reykholtskirkja, sem 1358 átti .33
bækur5); ekki er þó getið hvers efnis þær voru, en
allar voru þær metnar á 10 hundr. Sé hundrað reiknað
á 350 kr. eins og gjört er í B-dálkunum á bls 102—117
í þessu riti, sem mun of lítið, hefðu þær alls kostað
1) Ny kgl. Sml. 1847, 4to bls. 61-66. 2) D. I. I, 156. 3) D-
I. III, 129 sbr. D. I. II, 791 og Grg. I, 18. 4) Hvað af peiro var
heimtað, sjá D. I. III. 151. 5) D. I. III, 123.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
