Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
3>JR. 6
í HJALTADAL
407
klaustrum var suugin skyldumessa þeirra (missa
con-ventualis)svo og almenningi á hæstu hátiðum. Þegar
messubókin var bútuð niður i einstaka parta
messunn-ar kom ekki alt af að eins einn til greina í einu heldur
opt tveir eða fleiri. Fyrir manni verður collectarium
bók sem hélt messubæn fyrir pistil (collecta, oratio),
fyrir lágasöng (secreta) og eptir holdtekju
(postcom-munis); annarstaðar hélt þó bók með þessu nafni á
miðöldum ekki messu heldur tiðabænir. Það tekur þó
af skarið um að hér hafi ekki verið svo, að Hólakirkja
átti 1525 collectarium með gröllfurjum, en grallari
(gra-duale) var lítill ritningarstaður (responsorium), er var
víxlsunginn eptir pistil. Grallari, gradall (graduale) var
bók er í öndverðu hélt grallara einan, en siðar alla
hina breytilegu kórsöngsparta messunnar (introitus,
graduale, alleluja, tractus, oífertorium, communio);
heita þeir á lat. versus og er þar af versagrallari, sem
er sama og grallari. Kyriale hélt þá parta messunnar,
sem kórsungnir eru, en eru eins i öllum messum (Kyrie,
^loria, Credo, Sanctus, Agnus dei) svo og messusvör.
fassionall hélt piningarsögurnar þrjár (Matth., Mark.,
Joh.), sem sungnar eru á pálmadag, þriðjudag i
dymbil-viku og föstudaginn langa2). Sequentiur (sequentiae) eru
Ijóð er sungin voru eptir grallara, og nú eru að
niestu horfin. Bókin er þær geymdi hét
sequentiona-rium eða sekventiubók. Guðspjöllin fjögur voru á
text-um eða lextabókum (textus evangeliorum) og tónuð
ePtir honum i messunni; voru þau optast i
dýrindis-sPjöldum. Geta má þess hér, að Hólakirkja átti 1550
guðspjallabók með pappir á norrænu, og er það líklega
er Jón biskup VI. lét prenta. Lágisöngur var sá
part-Ur messunnar er geymdi innsetningarorðin og annað
Þar að lútandi, og var nefndur svo af því að hann var
hafður yfir i hljóði, var og kallaður kani (á lat. canon);
«ann var á kanabókum. Eins og tekið hefur verið fram
ei skiptingin ekki alt af sjálfri sér samkvæm og fyrir
!) Bls. 206 hér. 2) Annarstaðar stundum tiðir píslarvotta.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>