Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
90 UM ÍSLEN’DINGASÖGUR
95
hundruð ok fimtán."1) Að vísu er þessi upptalningur
beina og æða fjarska hlægilegur i þessu sambandi, enn
hann stingur alveg i stúf við sögustilinn og er bersinilega i
aukið af klerki, sem hefur viljað sína lærdóm sinn, og
getur enginn vafi verið á því, að Hauksbók liefur lijer
geimt hinn uppliaflega texta sögunnar. í Yatnsdælu
koma og firir imsar smágreinar, sem klerkabragð er
að, einkum i siðari kafla sögunnar, þætti Þorkels kröflu,
t. d. „Bjóst Þorkell mjök kristilega við sinum dauða,
eftir því sem honum samdi, því at liann var vel kristinn
maðr ok ræktaði vel trú sina .... hann var rétttrúaðr
maðr ok elskaði, sem sá er framast elskaði, sannan
guð."2) Lika bregður oft firir riddarasögustil í þessari
sögu. Það er auðsjeð, að sagan er mjög ung i þeirri mind,
sem hún er til vor komin, enda er hún að eins til í
til-tölulega ungum handritum. Hins vegar hefur sagan verið
notuð af þeim manni, sem Landnáma Sturlubókar og
Hauksbókar stafar frá, enn sú gerð Landnámu er til
orðin um 1225. Hlitur þvi sagan i sinni uppliaflegu mind
að vera frá firsta fjórðungi 13. aldar, og er líklegt, að
hún hafi síðar gengið i gegn um hendur mans, sem
hefur bætt við liinum klerklegu klausum og sett
sum-staðar riddarasögublæ á orðfærið.
Sögustillinn likist einnig að því leiti munnlegri
frá-sögn, að höfundarnir skjóta oft inn samtölum milli
per-sónanna eða segja frá, hvað persónurnar hafi sagt við
það og það tækifæri. Þessi samtöl eða orð, sem lögð
eru i munn persónunum, lifga mjög upp alla frásögnina,
gefa lienni lit og fegurð, og kemur snild
sagnamann-anna fram i þeim á sinu liæsta stigi. Orðstefin — svo
kalla jeg „replikkurnar" — eru oftast nær stutt og
kjarn-goð, hvöss og beitt sem sverð, einkennileg og eiga vel
við tækifærið. Leikritasnillingar nútimans, einkum
^jörnson og Ibsen, liafa að þessu leiti bersinilega tekið
sJer orðstef fornsagnanna til firirmindar. Auðvitað er
snild sú, sem kemur fram i þessum samtölum, meiri i
1) Flat. II, 211. — 2) VatnscL, 47. k.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
