Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
GÍSLA SAGA
121
orðum eru báðar gerðir sögunnar svo að segja samhljóða.
Hins vegar hefur liann eflaust þekt söguna i heilu liki,
af lestri eða áheirn, þó að hann hefði ekki upphafið
skrif-að firir sjer, þegar liann tók að skrifa upp söguna. Hann
tekur því það ráð, að prjóna upphafið framan við
sög-una eftir minni sinu. Stigamanna-sögunni og sögunni
um viðureign Gisla við vikingana bætir liann við frá
sjálfum sjer og eins innskotsgreininni úr Landnámu.
Með þessu móti, ef upphaf stærri sögunnar er aðallega
bigt á frumsögunni, enn skrifað eftir minni, verður
skilj-anlegur sá ruglingur, sem þar er á mannanöfnum, og
þikir mjer þetta líklegra enn að höfundur stærri
sög-unnar liafi tekið sig til að safna samtiða
munnmæla-sögum og bigt á þeim.
Þegar vjer eigum að dæma um Gisla sögu, verðum
vjer að biggja dóm vorn aðallega á minni sögunni, þvi að
hún ein gefur nokkurn veginn ljósa hugmind um
sög-una eins og hún var i upphafi, og verðum vjer þá að
kveða upp þann dóm, að Gísla saga sje ein með hinum
allra fegurstu Islendingasögum. Hún lisir lífi seks
skóg-armans likt og Grettis saga, og tekst það meistaralega.
Uppistaðan er ekki margþætt, en föst og vel ofin.
Persónulísingar Gisla sögu eru svo ágætar, að sagan
verður i þvi efni að teljast i fremstu röð meðal
íslend-ingasagna. Ekki síst tekst sögunni upp að lísa
sögukapp-anum, Gisla Súrssyni sjálfum. Hann er skörungur hinn
mesti, kemur fram heill og óskiftur i öllu þvi, sem liann
legst á, triggur vinur vina sinna og reiðubúinn til að
leggja lif sitt við þeirra lif. í hefndinni eftir Véstein
beitir hann slægð og undirferli, þegar liann vegur
Þor-grim, enn honum er þar óvandur eftirleikurinn, þvi að
Þorgrímur hafði að firra bragði beitt hinu sama
gagn-vart Vésteini. Meistaralega er list lífi lians i sektinni og
áhrifum þeim, sem hinar sifeldu ofsóknir iiafa á
skaps-muni hans. Óróinn í sál hans lísir sjer i draumum þeim,
sem firir hann bera, sumum góðum með von um betri
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
