Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
324
UM ÍSLENDINGASÖGUR
Vjer komum þá að síðasta þætti Grettis sögu,
Spesar-þættinum, sem segir frá því, hvernig Þorsteinn
dró-mundr, hálfbróðir Grettis, hefndi lians út i Miklagarði með
þvi að drepa Þorbjörn öngul, og frá ástuni þeirra
Þor-steins og Spesar garðsliúsfreiju. Liklegt þikir mjer, að
höfundur hafi liaft firir sjer munnmæli um það, að
Þor-steinn liafi drepið Þorbjörn út í Miklagarði i hefnd eftir
Gretti. Enn annars er þátturinn ekki annað enn
skáld-saga. Um það eru vist allir sammála. Engar líkur til, að
nein munnmæli liafi gengið á Islandi um æfintiri
Þor-steins i Miklagarði önnur enn hefndin. Höfundur hafði
þvi alveg frjálsar hendur að liaga efninu og frásögninni
eftir geðþótta sinum, og vjer getum að nokkru leiti sjeð,
liverri aðferð hann hefur beitt við samsetninguna.
Lís-ingin á lifi Væringja i Miklagarði — sem höfundur
auð-vitað hefur verið ókunnugt um — er að mestu löguð
eftir lisingunni á lifi þeirra i Haralds sögu harðráða, þar
sem segir frá dvöl Haralds með Væringjum. Það sem
segir um „gjaldkera" (= bæjarfógeta) og „ráðsmenn" i
Miklagarði er þó beint sniðið eftir firirkomulaginu eins
og það var i bæjum í Noregi. Boer hefur sínt, að sum
atvik i Spesarþættinum eru beint tekin eftir þessum kafla
i sögu Haralds harðráða, t. d. þar sem höfundur lætur
þau Þorstein og Spes hittast á laun i „sævarlofti" (lofti,
þar sem sjór flæddi undir) og Þorstein sleppa burt
gegn-um hlemm i gólfinu ofan i sjóinn, þegar að er komið, og
bjargast burt á sundi. Þetta er beint tekið eftir
Haralds-sögunni, þar sem Haraldr er á laun með Mariu jungfrú
i „sjávarloftum" og kemst undan á sama hátt.1)
Söniu-leiðis er það likt i Spesarþættinum og Haralds sögu, að
kona bjargar þeim báðum Þorsteini og Iiaraldi úr
dífl-issu, þó að annað i þeim sögum sje ólíkt. Að Haralds
saga hafi hjer legið firir höfundi, sjest auk þess á þvi,
að höfundur getur Haralds við söguna, lætur Þorstein
ganga i lið lians í Miklagarði og segir, að Haraldr liafi
lagt ráðin á með Þorsteini og Spes um undanbrögð
1) Morkinsk., 12. bls.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>