Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
328
UM ÍSLENDINGASÖGUR
að frumleg sagnaritun liafi haldist við framan af öldinni
og einstakir snillingar risið upp i þcirri grein, sem námu
sagnasnildina af 13. aldar höfundunum og hjeldu áfram
starfi þeirra. Þeir sem halda því fram, að til liafi verið
eldri saga, samin á 13. öldinni, verða að útiloka úr sögunni
áðurnefnda grein um Sturlu, sem lilítur að vera skrifuð
löngu eftir dauða hans, og skoða liana og þar með aðrar
tilvitnanir til Sturlu sem siðari innskotsgreinar. Enn þeir
gæta þess ekki, að öll sagan ber íms ótvíræð 14. aldar
einkenni. Hin mörgu heimildarrit, sem höfundur hefur
notað, benda eindregið til 14. aldarinnar. Flest af
þessum ritum hef jeg talið áður. í þessu sambandi skal
jeg benda á, að sagan um það, að bein Grettis liafi verið
grafin upp um daga Sturlunga og þótt geisistór, minnir
sterklega á sams konar sögn um bein Egils i Egils sögu,
86. k. Ef Egils saga hefur hjer verið firirmind Grettis
sögu, sem líklegt þikir, bætist Egils saga við þau
lieimildar-rit, sem liöfundur hefur þekt og notað. Til 14. aldarinnar
benda þau áhrif, sem höfundur hefur orðið firir af
riddara-sögum, einkum i Spesarþættinum, enn þó einnig i
megin-sögunni, og þær mætur sem liöfundur hefur á þjóðsögum
um tröll og forinjur, sem minna sterklega á imislegt í
hinum ingri Fornaldarsögum. Til sama tima bendir það,
að liöfundur talar oftar enn einu sinni um
lögmans-úrskurði eða lögsögumansúrskurði og kallar
lögsögu-manninn á þjóðveldistímanum oft lögmann.
Lögmans-úrskurðir tiðkuðust ekki fir enn landið komst undir
konung. í k. 83,8 talar sagan um að „hefja féránsdóm
eftir Illuga", sem hvorki liafði verið sóttur til sektar nje
dæmdur sekur skógarmaður, og í k. 72, 4, getur sagan
um „lögrjettu" á Hegranesþingi. Hvortveggja ber vott mn,
að hann hefur verið ókunnugur lögum og
þjóðfjelags-skipun þjóðveldisins. Ef vjer ættum að útiloka alt slikt,
sem ber vott um seinni tíma, úr hinni upphaflegu Grettis
sögu, þá irði litið eftir af sögunni. Þó að sagan sje
sam-sett af ímsum þáttum, þá eru þó þessir þættir svo
snildar-lega tvinnaðir saman, að sagan verður ein óslitin heild frá
upphafi til enda, og allir þættirnir virðast bera mark sama
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
