Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Morderstwo dusz
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
162 STULECIE DZIECKA.
niańki. One nigdy nie zaniedbują ani jednego obra-
zowego szczegółu w bajce, lecz dają zawsze ten sam
szeroki i pełny opis. Opowiadają też bez wyjaśnień i za-
stosowań, z właściwym dzieciom bezpośrednio pochwy-
conym nastrojem. Wszystko, co mąci spokojny przebieg
bajki, zwłaszcza każdy żart, który stawia opowiadającego na
stanowisku krytyka, odczuwają dzieci w sposób przykry. Są
one zawsze mniej lub więcej naturami artystycznemi w tym
znaczeniu, że chcą wrażeń czystych i niezmąconych, nie
stanowiących tylko środka do jakiegoś celu. Chcą one
wierzyć w bajki. Z ich pom ocą chcą coś rzeczywistego
odczuć i przeżyć, a jednak skoro ich zapytamy, co wo-
lą? — bajkę czy prawdziwą powiastkę — jednogłośnie do-
magają się bajki. Ta pozorna sprzeczność tłumaczy się
tym, że rzeczywistość przedstawiona tak, jak ją w bajce
dziecinna fantazja ludu podejmuje, właśnie tę postać
przybiera, w jakiej wyobraźnia dziecięca przyswoić ją może.
Przekonamy się dalej przy opowiadaniu bajek, że
najwięcej uroku ma dla dzieci obraz czynności, że tylko
tą pośrednio drogą przejmują się one uczuciami i nastro-
jami. Rozwój dziecka — a prawda ta już była oklepana,
zanim ją sobie istototnie przyswojono — odpowiada
w zmniejszonych rozmiarach rozwojowi ludzkości. Stąd
wynika, że dzieci w ten sam naiwny sposób wiążą ide-
alizm z realizmem, jak epiczna poezja ludów. To, co
wielkie, dobre, bohaterskie, nadprzyrodzone najwięcej je
zachwyca, ale tylko w postaci konkretnej, poglądowo
umysłowione, z właściwą sobie siłą i bogactwem życia bez
zastosowania do dzisiejszych pojęć.
Można to sprawdzić, opowiadając dzieciom najprzód
prawdziwą bajkę ludową, a potym tę samą przerobioną
przez Andersena; z małemi wyjątkami pierwsza wyda się
im piękniejszą.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
