- Project Runeberg -  Jak powstaja swiaty /
vi

(1910) Author: Svante Arrhenius Translator: Ludwik Bruner
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Przednmowa

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.

część pomysłów odnoszących się do zagadnień kosmo-
gonicznych nigdyby prasy drukarskiej nie widziała, gdyby
miano się do tego warunku stosować; jak również, że
pracy straconej dla przygotowania ich do druku lepiej
by użyć można.
Siedm lat upłynęło od czasu, gdy pierwsze pró-
by moje w tym kierunku przedstawiłem uczonym.
Życzliwe przyjęcie tych prób, liczne okazye jakie przez
ten czas miałem, by je dokładnie zbadać i ulepszyć,
uważam za wystarczające, by poglądy swe szerszemu
kołu czytelników przedłożyć.
Zagadnienie powstawania światów zawsze budziło
szczególne zainteresowanie umysłu ludzkiego i bez
wątpienia zawsze zatrzyma pierwsze miejsce pośród za-
gadnień, nie mających bezpośredniej doniosłości prakty-
cznej. Rozwiązania, które w różnych epokach dla tego
umiłowanego zagadnienia podawano, są wiernym obra-
zem ówczesnego sposobu myślenia w przyrodozna-
wstwie. I pod tym względem mam niepłonną nadzieję,
że mój wykład odpowie olbrzymim postępom, jakie
w ostatniem stuleciu poczyniła fizyka i chemia.
Przed odkryciem niezniszczalności energii badania
kosmogoniczne zajmowały się tylko pytaniem,jak ukształ-
towała się materya tak, że z niej istniejące ciała nie-
bieskie powstały.
Najznakomitsze idee w tej kwestyi znajdujemy
w poglądzie Herschla na powstawanie mgławic i w hy-
potezie Laplace’a o utworzeniu się systemu słonecznego
z mgławicy. Pogląd Herschla zdaje się przez obserwa-
cye coraz bardziej potwierdzać. Natomiast hypoteza
Laplace’a napotyka na tak wielkie trudności, że trzeba
było znacznie ją odmienić, chociaż przez długie lata
ceniona była jako wykwit rozumowań kosmogonicznych.
Próbować, jak to czyni Kant, wyrobić sobie pojęcie
o tem, jak powstać mogły z absolutnego chaosu wspa-
niałe uregulowane systemy ciał niebieskich — znaczy-

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Tue Dec 12 01:38:54 2023 (aronsson) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/swiaty/0012.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free