Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - I. Zjawiska wulkaniczne i trzęsienia ziemi
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
29
liparyjskich. Prócz tego widzimy tu oznaczoną kropkami pe-
ryferyczną łukowatą strefę, odpowiadającą szczelinie, która
była punktem wyjścia obu silnych kalabryjskich trzęsień ziemi
w 1783 i 1905 r. Kora ziemska zachowuje się tu tak jak
szyba, która od silnego uderzenia o jakiś punkt, tu wyspie
Lipari odpowiadający, pęka. Z punktu uderzenia rozchodzą się
pęknięcia, i popękane kawałki są łukowatemi szczelinami od-
graniczone od otaczającej kory ziemskiej. Wulkan Etna leży
na przecięciu peryferyi i szczeliny pionowej.
Z powodu wielkiej doniosłości trzęsień ziemi urządzono
w ostatnich czasach wiele stacyj seismograficznych. Notuje się
tu trzęsienia ziemi przy pomocy wahadła kreślącego linię na pa-
skach papieru przesuwanych mechanizmem zegarowym. Jeśli
nie ma wstrząśnień, linia jest prosta, przy wstrząśnieniach zaś
20. 3G. 25.
20. 31. 21. | 20. 42. 29.
F ig. 16. W id o k seism ogram u w Shido n a w yspie W ig h t d n ia 31 sierp n ia 1898.
przechodzi w linię falistą. Przy powolnym ruchu papieru fa-
lista ta linia przedstawia się tylko jak rozszerzenie linii pro-
stej. Rysunek 16 przedstawia seismogram stacyi Shide na wy-
spie Wight z 31 sierpnia 1898. Zarejestrowane tu trzęsienie
ziemi wyszło z centru G na Oceanie indyjskim. Można było
wnioskować o tern według czasu przybycia do rozmaitych
stacyj. Widać na seismogramie małe zgrubienia linii prostej
o 20 g. 5 m. 2 sek. (godz. 8 min. 5 sek. 2 popołudniu) Na-
stępnie linia grubiała coraz bardziej a najsilniejsze wstrzą-
śnienia przypadły na 20 g. 36 min. 25 sek. i 20 g. 42 min.
49 sek., poczem trzęsienie po coraz lżejszych wstrząśnieniach
powoli się uspokoiło. Wstrząśnienie o godz. 20 min. 5 sek. 2
zowie się pierwszem wstrząśnieniem. Przebiega ono w wnę-
trza ziemi z szybkością 9,2 km. na sekundę i potrzebuje 23
minut by przejść nawskroś średnicę ziemi. Jest ono bardzo
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
