Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - III. Promieniowanie i budowa słońca
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
lometr. Ale promieniowanie jest nader silne na słońcu i stara
się stosunki wyrównać, tak, że bez wątpienia 9° na kilometr
jest jeszcze wartością za dużą. Dalej w głębi słońca gazy
są znacznie cięższe, ale już w niewielkiej wysokości są przez
ciążące ponad niemi warstwy tak silnie ściśnięte, że ich
dalsza ściśliwość jest bardzo mała, a więc podany obra-
chunek traci swą wartość. W każdym razie tem peratura na
słońcu jest tern wyższa, im bliżej do środka. Przyjmijmy pod-
wyższanie temperatury na kilometr według wyżej podanego
rachunku za 9° na kilometr — w stałej skorupie ziemskiej np.
jest ono trzy razy większe — to w środku słońca otrzymamy
temperaturę więcej niż sześć milionów stopni. W szystkie
ciała w wysokiej temperaturze topnieją i na gazy się zamie-
niają. Gdy dzieje się to powyżej pewnej temperatury, zwanej
temp. krytyczną, to ciało bez względu na wielkość ciśnienia
nie może być skroplone na ciecz, lecz istnieje tylko jako
gaz. Temperatura krytyczna w skali absolutnej jest prze-
ciętnie półtora raza wyższa od temperatury wrzenia ciała
pod ciśnieniem atmosferycznem. O ile sądzić możemy z naszego
ziemskiego doświadczenia, nie wydaje się prawdopodobnem by
krytyczna temperatura jakiegoś ciała wynosić mogła więcej
nad 10000— 12000° C, to znaczy więcej nad temperatury,
jakie obliczono dla pochodni słonecznych. W ewnętrzne części
słońca muszą zątem być gazem: całe słońce jest mocno ści-
śniętą masą gazową o niezwykle wysokiej temperaturze, masa
ta wskutek wielkiego ciśnienia jest 1,4 razy cięższa od wody
i z tego powodu pod pewnymi względami zbliża się do cie-
czy. Tak np. masa słoneczna jest bardzo lepka i dlatego to
plamy słoneczne są stosunkowo trwałe: jedna plama np. utrzy-
mywała się przez półtora roku (1840— 1841). Słońce jest za-
tem kulą gazową, w jej najbardziej zewnętrznych częściach
w skutek promieniowania i ruchu gazów na zewnątrz przez
kondensacyę tworzą się zjawiska podobne do chmur. Ciśnienie
w fotosferze, tam gdzie właśnie te chmury się unoszą, obliczają
przeciętnie na 5—6 atmosfer: wobec większej siły ciążenia
na słońcu ciśnienie takie wywołane już być może przez war-
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
