Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - VI. Zanik słońc. — Powstawanie mgławic
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
128
1901 r. zewnętrzne części snopów dalej dotarły i pozyskały
dłuższy czas obrotu (6 dni) wówczas gwiazda przyciemniała
znacznie, gdy najzewnętrzniejsze chmury pylne snopów do-
stawały się pomiędzy nas i gwiazdę.
W miarę jak snopy pyłu docierają na coraz dalszą od-
ległość, powiększa się stopniowo czas ich obiegu aż do dni 10.
Gwiazda przez to stała się peryodyczną, z wzrastającą zwolna
długością peryodów; blask jej czerwieńszy był podczas mini-
mum jasności niż podczas maximum. Równocześnie zmniej-
szała się też siła absorpcyjna skrajnych części snopów, po
części w skutek wzrastającego ich rozszerzania się, po części
że pył w grubsze cząsteczki się zbijał — najmniejsze cząste-
czki może zostały odegnane ciśnieniem światła. Słabło zatem
ciągle to przesiewanie światła przez pył, przesiewanie, w którem
promienie czerwone i żółte przechodziły obficiej, aniżeli błękitne
i fioletowe — barwa światła stawała się coraz bardziej szara, po
upływie pewnego czasu zatem gwiazda znowu ukazała się zupełnie
białą. Ta biała barwa dowodzi, że i teraz jeszcze temperatura na
gwieździe jest bardzo wysoka. Przez ciągle trwające, choć przy-
puszczalnie mniej gwałtowne wyrzucanie gazów pyłem prze-
syconych, jasność gwiazdy dla nas staje się coraz mniejszą
i świecące jej jądro otoczone jest coraz jednostajniejszemi
warstwami pyłu. Jak gwałtownym musiał być wybuch widać
z tego, że pierwsze wyrzucone masy wodoru pędziły ku naszej
planecie z szybkością najmniej 700 km. na sekundę. (Taka
sama mniej więcej jest szybkość najgwałtowniejszych protu-
berancyj słonecznych).
Widzimy że zastosowana przez nas metoda poglądowa
daje i w szczegółach dokładny obraz istotnego przebiegu zja-
wiska, i dlatego prawdopodobnie w ogóle jest słuszna. Co
jednak stało się z nową gwiazdą? Analiza spektralna wska-
zuje, że tak jak inne nowe gwiazdy przemieniła się w mgła-
wicę gwiezdną. Światło ciągłe ciała centralnego stopniowo zo-
stało osłabione przez otaczające je masy pyłu; te przez ciśnie-
nie światła są odegnane ku zewnętrznym częściom gazów zło-
żonych głównie z wodoru, z helu i z „nebulium“ ; tam pył
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
